Uprzejmie informujemy, że w związku z pracami technicznymi, w niedzielę 24 listopada od godziny 14:45 do godziny 17:45 nie będzie dostępny serwis Biuletyn Informacji Publicznej Rzecznika Praw Obywatelskich. Przepraszamy za utrudnienia.
W związku z tym zwrócił się do rzeczniczki dyscyplinarnej dla nauczycieli przy Wojewodzie Mazowieckim Elżbiety Woszczyk o wyjaśnienia dotyczące podstaw faktycznych i zasadności wszczęcia tego postępowania.
O zarzutach pod adresem dyrektora, wraz z jego nazwiskiem, poinformowały media:
RPO podkreśla, że sformułowanie art. 75 Karty Nauczyciela, w którym mowa o uchybieniu godności zawodu nauczyciela, jest pojęciem nieostrym. Należy za każdym razem uściślić jego właściwe znaczenie w zależności od indywidualnej sprawy pod kątem rozumienia, na czym to uchybienie polega oraz wskazania chronionej wartości i jej naruszenia.
W odniesieniu do potencjalnego naruszenia obowiązków nauczyciela określonych w art. 6 Karta Nauczyciela jest podobnie: katalog wskazanych w nim obowiązków jest oparty również na sformułowaniach o charakterze nieostrym i stanowi pewnego rodzaju klauzulę generalną odnoszącą się do społecznej wartości i szczególnej rangi zawodu nauczyciela oraz związanych z nimi oczekiwań dotyczących kwalifikacji nie tylko merytorycznych i obywatelskich. Podstawa wszczęcia postępowania dyscyplinarnego powinna wskazywać na czym konkretnie polega uchybienie i wobec którego ze wskazanych w powołanym przepisie obowiązku.
Wśród wymienionych w art. 6 Karty Nauczyciela obowiązków jest obowiązek kształcenia i wychowywania młodzieży w umiłowaniu Ojczyzny, w poszanowaniu Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka oraz dbanie o kształtowanie u uczniów postaw moralnych i obywatelskich zgodnie z ideą demokracji.
Jak wskazuje się w literaturze, takie sformułowanie tego przepisu oznacza, że nauczyciel w ramach wykonywanej pracy zarówno dydaktycznej jak i wychowawczo-opiekuńczej powinien kierować się „duchem patriotyzmu […] oraz legalizmu (praworządności), cechującego oparcie działań organów władzy na normach prawnych”.
Podkreślając, że nauczyciele oraz uczniowie, tak jak wszyscy obywatele, mają prawo do wyrażania swoich poglądów, szczególnie w sprawach o doniosłym znaczeniu społeczny, w ramach korzystania z konstytucyjnej wolności słowa (art. 54), należy zaznaczyć, że w świetle przywołanych przepisów Karty Nauczyciela, korzystanie z tych wolności może być nie tylko wyrazem indywidualnej postawy, ale stanowić formę realizacji wskazanych wyżej obowiązków dotyczących kształtowania wśród uczniów postaw obywatelskich w poszanowaniu Konstytucji RP i zgodnie z ideą demokracji.
VII.564.69.2021
