Wystąpienie ws. zmian przepisów kodeksu karnego wykonawczego dotyczących paczek żywnościowych dla osadzonych
Do Rzecznika wpływają liczne wnioski osób pozbawionych wolności dotyczące zmiany art. 113a § 3 kodeksu karnego wykonawczego, wprowadzonej ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy Kodeks Karny oraz niektórych innych ustaw, które wejdą w życie z dniem 1 lipca 2015 r.
Przepis ten wprowadza zasadę, iż znajdujące się w paczce artykuły żywnościowe lub artykuły tytoniowe mogą być kupowane wyłącznie za pośrednictwem zakładu karnego. Skazany otrzyma paczkę po złożeniu zamówienia na piśmie oraz po pokryciu kosztów przygotowania takiej paczki. Zamówienie może być też złożone przez „osobę najbliższą”.
Treść ww. artykułu po nowelizacji jest bardzo ogólna, nieprecyzyjna i może skutkować licznymi trudnościami z jej interpretacją. Skarżący twierdzą także, że przepis ten może spowodować sytuację, w której podmioty prowadzące w jednostkach penitencjarnych kantyny staną się monopolistami, zaś sami osadzeni oraz ich bliscy będą zmuszeni do robienia zakupów po zawyżonych cenach. Ponadto określony w znowelizowanym art. 110a k.k.w. limit wagi artykułów żywnościowych, które można posiadać w celi (6 kg), jest zbyt niski z uwagi na fakt, iż takimi artykułami są również napoje. Rzecznik, rozumiejąc wagę argumentów przemawiających za wprowadzeniem zmian w omawianych przepisach, zwraca jednak uwagę, że nie mogą one prowadzić do naruszenia praw osób pozbawionych wolności wynikających z innych przepisów Kodeksu karnego wykonawczego czy też ograniczać ich konstytucyjnego prawa do życia rodzinnego. Co więcej istnieje obawa, że znowelizowane przepisy mogą być w praktyce różnie interpretowane i stosowane.
Rzecznik Praw Obywatelskich prosi Ministra Sprawiedliwości i Dyrektora Generalnego Służby Więziennej o przedstawienie stanowisk w sprawie.
II.517.1336.2015