Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Ministra Zdrowia z prośbą o pilne stworzenie mechanizmu, który pozwoli pacjentowi uzyskać informację, o tym gdzie może uzyskać świadczenie zdrowotne, jeśli lekarz odmówił jego wykonania powołując się na klauzulę sumienia.

Potrzeba wprowadzenia takiego mechanizmu wynika z faktu, że 7 października br. Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok, w którym wskazał, że nałożenie na lekarza  - powstrzymującego się od wykonania świadczenia zdrowotnego niezgodnego z jego sumieniem – obowiązku wskazania realnych możliwości uzyskania takiego świadczenia u innego lekarza lub w innym podmiocie leczniczym jest niezgodne z Konstytucją. Kwestia ta wymaga pilnego rozwiązania, ponieważ Trybunał nie odroczył terminu utraty mocy obowiązującej zakwestionowanego przepisu. 

W związku z tym, z dniem wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w polskim porządku prawnym nie będzie podmiotu, który byłby zobowiązany do wskazania takiemu pacjentowi innego lekarza, czy podmiotu leczniczego, który wykonałby takie świadczenie. Zdaniem Rzecznika, taka sytuacja narusza gwarancje zawarte w art. 68 ust. 1 i 2 Konstytucji RP.

Na potrzebę rozwiązania tego problemu Rzecznik Praw Obywatelskich zwracał  uwagę już w lipcu 2014 r. Wskazywał wówczas, że konieczna byłaby nowelizacja ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, polegająca na przeniesieniu obowiązku informowania o możliwości uzyskania świadczenia z lekarza na podmioty instytucjonalne wykonujące działalność leczniczą.