Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Wybory dla wszystkich! Wybory do Parlamentu Europejskiego [art. 9 – Dostępność, art. 29 – Udział w życiu politycznym i publicznym]*

Już 25 maja 2014 roku (niedziela) odbędą się Wybory do Parlamentu Europejskiego. Polscy wyborcy w 13 okręgach wyborczych wybiorą w sumie 51 posłów do Parlamentu Europejskiego. Lokale wyborcze będą otwarte w godzinach 7-21.
Prawo wyborcze przewiduje szereg ważnych ułatwień w głosowaniu. I choć większość z nich adresowana jest do wyborców niepełnosprawnych – pamiętajmy, że kategoria ta jest bardzo szeroka i obejmuje wszystkich wyborców o ograniczonej sprawności fizycznej, psychicznej, umysłowej lub w zakresie zmysłów, która utrudnia im w jakikolwiek sposób wzięcie udziału w  wyborach.

GDY GŁOSUJEMY W LOKALU WYBORCZYM

˗ Możliwość wyboru lokalu wyborczego dostosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych

Wyborca niepełnosprawny ma możliwość wyboru dostosowanego lokalu wyborczego na obszarze gminy, w której stale zamieszkuje. W tym celu powinien złożyć pisemny wniosek o  dopisanie do spisu wyborców do urzędu gminy/miasta. Pamiętajmy - wniosek składa się najpóźniej do 12 maja 2014 r.

˗ Zaświadczenie o prawie do głosowania

Gdy szykuje się wyjazd (do rodziny, do sanatorium) w czasie wyborów – warto zaopatrzyć się w  zaświadczenie o prawie do głosowania. Dokument taki każdy wyborca uzyska od ręki w swoim urzędzie gminy/ miasta (odbiera osobiście lub z pomocą upoważnionej pisemnie osoby np. syna, wnuka), aż do 23 maja 2014 r. Dzięki zaświadczeniu możemy zagłosować w każdym lokalu wyborczym w Polsce lub zagranicą (pamiętajmy: również dostosowanym do potrzeb osób niepełnosprawnych!).

˗ Dowóz do lokalu wyborczego

Większość gmin w dniu wyborów organizuje możliwość bezpłatnego dowozu do lokalu wyborczego dla osób z niepełnosprawnościami i starszych. W celu skorzystania z takiego transportu najlepiej skontaktować się w urzędem gminy/miasta na co najmniej tydzień przed dniem wyborów. 

˗ Nakładka na karty do głosowania

W nadchodzących wyborach, w każdym z lokali wyborczych będą znajdowały się nakładki do głosowania sporządzone w alfabecie Braille'a, które ułatwiają głosowanie osobom niewidzącym i  z  dysfunkcją wzroku. Aby je uzyskać wystarczy w dniu wyborów pobierając kartę do głosowania poprosić członka komisji.

˗ Pomoc w lokalu wyborczym

Wyborcy niepełnosprawnemu, na jego prośbę, może pomagać w głosowaniu w lokalu wyborczym inna osoba, w tym także niepełnoletnia (np. syn, wnuk). Pomoc ta może mieć jednak tylko techniczny charakter. Pamiętajmy również, że członkowie komisji są zobowiązani, na prośbę wyborcy niepełnosprawnego, do odczytania obwieszczeń wyborczych w zakresie informacji o  komitetach wyborczych.

ALTERNATYWNE PROCEDURY GŁOSOWANIA

Kodeks wyborczy umożliwia dużej grupie wyborców udział w głosowaniu w inny sposób niż tradycyjne udanie się do lokalu wyborczego.

˗ Głosowanie korespondencyjne

Wyborca posiadający orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności (lub równoważne) ma prawo do głosowania korespondencyjnego. Musi jednak zgłosić taki zamiar (ustnie, pisemnie, telefaksem lub w formie elektronicznej) do 5 maja 2014 r. (poniedziałek) do urzędu gminy/miasta. Wówczas otrzyma pocztą, do rąk własnych, pakiet wyborczy (m.in. kartę do głosowania, koperty). Po zagłosowaniu – wyborca przekazuje materiały w zaklejonej kopercie przedstawicielowi Poczty Polskiej. Pamiętajmy: procedura jest bezpłatna, nie płacimy za przesyłkę!

˗ Głosowanie przez pełnomocnika

Wyborca posiadający orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności (lub równoważne) a także wyborca, który w dzień głosowania ukończył 75 lat może ustanowić pełnomocnika, który zagłosuje w jego imieniu. Musi jednak zgłosić taki zamiar (pocztą, lub przez dowolną osobę) w urzędzie gminy/miasta do 15 maja 2014 r. Akt pełnomocnictwa sporządza co do zasady urzędnik w miejscu zamieszkania wyborcy ustanawiającego pełnomocnika. Pamiętajmy: również ta procedura jest w pełni bezpłatna.

GDZIE PO INFORMACJĘ O WYBORACH?

Najłatwiej uzyskać informacje o procedurach wyborczych kontaktując się telefonicznie ze swoim urzędem gminy/miasta (np. Wydziałem Spraw Obywatelskich). Ważnym źródłem wiedzy jest Internet – na stronach internetowych urzędów znajdują się zwykle specjalne zakładki z  dokumentami/informacjami o wyborach (m.in. w Biuletynie Informacji Publicznej).
Na życzenie wyborcy niepełnosprawnego – urząd gminy/miasta prześle pocztą, lub w wersji elektronicznej rozbudowane materiały informacyjne (m.in. o ułatwieniach w głosowaniu).
Swoją infolinię poświęconą wyborom uruchomiła Państwowa Komisja Wyborcza (numer 801 002 100 dla telefonów stacjonarnych oraz 22 211 80 26 dla telefonów komórkowych). W  Internecie działa też portal informacyjny Komisji: http://info.pkw.gov.pl

[Głosowanie osób z niepełnosprawnościami i po 75 roku życia]

[Głosowanie korespondencyjne]

[Rozporządzenie Ministra Infrastruktury]