Wpis do gminnej ewidencji zabytków
9 listopada 2017 r. wpłynęła odpowiedź Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na wystąpienie Rzecznika z 13 maja 2017 r. w sprawie procedury wpisu do gminnej ewidencji zabytków (IV.7002.21.2014). Na niedostateczną ochronę praw właścicieli nieruchomości objętych taką procedurą (przede wszystkim brak jawności takiego quasi-postępowania) Rzecznik zwraca uwagę od kilku już lat; wystąpienia te nie doprowadziły jednak do zmiany przepisów.
Tym razem jednak Minister zapewnił Rzecznika, że jeszcze w listopadzie rozpoczną się prace nad nowelizacją rozporządzenia wykonawczego do ustawy o ochronie zabytków, m.in. właśnie w celu podwyższenia standardu ochrony praw właścicieli, w szczególności poprzez wprowadzenie obowiązku pisemnego powiadomienia właściciela o włączeniu danego obiektu do ewidencji, wraz z przedstawieniem uzasadnienia takiego stanowiska.
Niezależnie od powyższego, w grudniu 2016 r. utworzono specjalny zespół do opracowania projektu ustawy regulującej sprawy ochrony zabytków; także problematyka gminnej ewidencji zabytków, jej statusu oraz procedur umieszczania w niej zabytków będzie przedmiotem analiz ww. zespołu.