Biuletyn Informacji Publicznej RPO

W zainteresowaniu Rzecznika pozostaje kwestia zapewnienia osobom, przebywającym w jednostkach penitencjarnych, minimum 4 m² powierzchni mieszkalnej na więźnia w celi mieszkalnej. W ocenie Rzecznika proponowane przez Ministra rozwiązania, polegające wyłącznie na próbach zmniejszenia zaludnienia jednostek penitencjarnych, bez koniecznej zmiany legislacyjnej, są rozwiązaniami niewystarczającymi i nie mieszczącymi się w standardach funkcjonowania demokratycznego państwa prawnego. Brak zmian legislacyjnych,  może ponadto stanowić podstawę ewentualnej  odpowiedzialności prawnej przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w Strasburgu oraz negatywnie wpłynąć na skuteczność wykonania europejskich nakazów aresztowania, a tym samym respektowania praw osób pokrzywdzonych czynem zabronionym. Rzecznik zwraca również uwagę, na niedopuszczalne praktyki w zakresie zapobiegania przeludnieniu w jednostkach penitencjarnych poprzez pozyskiwanie dodatkowych pomieszczeń do zakwaterowania, polegające w praktyce na adaptowaniu na cele mieszkalne pomieszczeń świetlic, jak również osadzanie zdrowych więźniów w izbach chorych oraz w sposób nieuzasadniony w celach: przejściowych, izolacyjnych, przeznaczonych dla skazanych stwarzających poważne zagrożenie społeczne albo poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa zakładu.

Grupą osób pozbawionych wolności, która w sposób najbardziej dotkliwy odczuwa skutki niezapewnienia należytego metrażu powierzchni życiowej są osoby z niepsychotycznymi zaburzeniami psychicznymi lub upośledzeniami umysłowymi. Złe warunki bytowe oraz istniejące w części oddziałów terapeutycznych wieloosobowe cele mieszkalne, a także niewystarczające w odniesieniu do istniejących potrzeb zabezpieczenie etatowe oddziaływań psychologicznych, znacząco utrudniają właściwą realizację procesu terapeutycznego.

Rzecznik zwraca się z prośbą o rozważenie dokonania zmian legislacyjnych w przedstawionej sprawie.

KMP.571.5.2016