Biuletyn Informacji Publicznej RPO

10 listopada 2015 r. Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o stwierdzenie niezgodności art. 408 k. p. c. w zakresie, w jakim wyłącza dopuszczalność wznowienia postępowania na podstawie art. 401¹ k.p.c. po upływie pięciu lat od uprawomocnienia orzeczenia z art. 190 ust. 4 w zw. z art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 oraz art. 2 Konstytucji RP (sprawa o sygn. K 33/15).

Zdaniem Rzecznika (IV.510.206.2015), pięcioletni termin na wznowienie prawomocnie zakończonej sprawy cywilnej, z tego powodu, że orzeczenie zapadło na podstawie przepisu uznanego przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją, był zbyt krótki. Uniemożliwiał skorzystanie przez obywatela z konstytucyjnego prawa do ponownego rozpoznania takiej sprawy, zagwarantowanego w art. 190 ust. 4 Konstytucji RP. Pozostali uczestnicy postępowania zgodzili się z wnioskiem Rzecznika.

16 grudnia 2016 r. została uchwalona nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego, która wydłużyła ogólny pięcioletni termin z art. 408 k.p.c. do lat dziesięciu od daty uprawomocnienia wyroku. Termin ten został również wydłużony we wszystkich sprawach w toku – tj. takich, w których wcześniejszy, pięcioletni termin na wznowienie postępowania jeszcze nie upłynął. Nowe przepisy weszły w życie z dniem 15 lutego 2017 r.

Zdaniem Rzecznika, zmiana przepisów usuwa stan niekonstytucyjności, w związku z czym pismem procesowym z 9 marca 2017 r. Rzecznik cofnął wniosek do TK.

Postanowieniem z 5 kwietnia 2017 r. Trybunał Konstytucyjny umorzył postępowanie w tej sprawie.