Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Odra to jedna z najbardziej zaraźliwych chorób w populacji – chora osoba może zakazić od 12 do 19 osób z najbliższego otoczenia
• Na odrę choruje już dziesięć razy więcej osób niż przed rokiem
• Od początku 2019 r. zgłoszono 1368 przypadków odry, w tym samym czasie rok temu – 126 zachorowań.

Zgodnie z informacjami Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego obserwowany w 2019 roku wzrost zachorowań na odrę wystąpił po blisko 10-letnim okresie, w którym choroba była bardzo dobrze kontrolowana, bliska eliminacji. Jak wynika z danych przekazanych przez GIS na łamach informacji prasowej, do zachorowań na odrę dochodzi najczęściej w województwie mazowieckim, śląskim i małopolskim – przypomina RPO w kolejnym wystąpieniu w sprawie zagrożenia chorobami zakaźnymi.

Już przed rokiem RPO alarmował Ministra Zdrowia, że sytuacja robi się poważna. RPO pytał wtedy o  stanowiska organów władzy publicznej dotyczącej aktualnej skali zjawiska, monitoringu sytuacji, a także działań i zamierzeń w kierunku zapewnienia profilaktyki chorób epidemicznych. Wskazał, że obowiązek poddania się szczepieniom ochronnym w ramach Programu Szczepień Ochronnych wynika z mocy ustawy, wyrażonej w art. 5 ust. 1 pkt 1b i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2018 r. poz. 151 z późn. zm.). Obowiązek ten tylko przez ustawodawcę oraz Ministra Zdrowia

Tymczasem problem szczepień ochronnych jest nadal aktualny, a wręcz się nasilił. Konstytucja zobowiązuje władze publiczne do zwalczania chorób epidemicznych (art. 68 ust. 4). Art. 68 Konstytucji stanowi, że każdy ma prawo do ochrony zdrowia (ust.1) oraz nakłada na władze publiczne obowiązek zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej dzieciom, kobietom ciężarnym, osobom niepełnosprawnym i osobom w podeszłym wieku (ust. 3). Prawo do ochrony zdrowia jest konstytucyjnie gwarantowane i to nie tylko jako prawo, które nadane zostaje jego adresatom przez władzę państwową, ale jest to prawo podstawowe wynikające z przyrodzonej i niezbywalnej godności człowieka, którego przestrzeganie władza państwowa jest zobowiązana ochraniać.

V.7010.134.2019