Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Rzecznik Praw Obywatelskich zgłosił udział w postępowaniu dotyczącym skargi konstytucyjnej i 16 stycznia 2015 r.  przedstawił argumenty prawne.

Konstytucja w art. 61 ust. 1 stanowi, że: „obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa”.

Ustawa o dostępie do informacji publicznej wyodrębnia dwa rodzaje informacji publicznej: prostą i przetworzoną, i wprowadza ograniczenia w dostępie do drugiego z wymienionych rodzajów informacji.

Z uwagi na to, że ustawa nie zawiera definicji pojęcia „informacja przetworzona”, podział na informację „prostą” i „przetworzoną” został ukształtowany w literaturze oraz orzecznictwie:

• informacja prosta to taka informacja, która może zostać udostępniona przez podmiot co do zasady w takiej formie, w jakiej ją posiada.
• z kolei przetworzenie informacji polega na stworzeniu jakościowo nowej informacji, ale jej źródłem są materiały znajdujące się w posiadaniu podmiotu zobowiązanego. W celu wytworzenia takiej informacji, podmiot musi podjąć określone działanie w odniesieniu do odpowiedniego zbioru znajdujących się w jego posiadaniu informacji prostych dla wytworzenia informacji publicznej przetworzonej

Ustawodawca nie zdecydował się także na zdefiniowanie pojęcia „istotnego interesu publicznego”, od którego uzależniona jest możliwość uzyskania informacji przetworzonej. W orzecznictwie wskazuje się, że interes publiczny odnosi się do spraw związanych z funkcjonowaniem państwa oraz innych ciał publicznych jako pewnej całości, szczególnie z funkcjonowaniem podstawowej struktury państwa.

Zamieszczenie w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji dwóch pojęć niedookreślonych nakłada na organy stosujące prawo obowiązek każdorazowej wykładni i odniesienia dyspozycji przepisu do konkretnego stanu faktycznego.

Niniejsza sprawa nie dotyczy zbadania konstytucyjności przedmiotowego ograniczenia w dostępie do informacji publicznej o charakterze przetworzonym uregulowanym w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Jednakże Rzecznik stoi na stanowisku, że wyprowadzone w orzecznictwie sądowoadministracyjnym z zaskarżonego przepisu ograniczenie podmiotowe w dostępie do informacji przetworzonej prowadzi do naruszenia wskazanych w petitum skargi wzorców zaskarżenia.