Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Rzecznik Praw Obywatelskich miałby pełnić centralną rolę w systemie monitorowania dostępu cudzoziemców do ochrony
• Przewiduje to projekt Planu Implementacyjnego wdrażania przyjętego przez Radę Ministrów dokumentu pn. "Odzyskać kontrolę. Zapewnić bezpieczeństwo. Kompleksowa i odpowiedzialna strategia migracyjna Polski na lata 2025-2030"
• Aktywny udział w kształtowaniu polityki migracyjnej państwa wykracza poza zakres ustawowych kompetencji Rzecznika - napisał Marcin Wiącek do podsekretarza stanu w MSWiA Macieja Duszczyka

RPO dziękuje za przekazanie projektu Planu Implementacyjnego dotyczącego wdrażania przyjętego w październiku 2024 r. przez Radę Ministrów dokumentu pn. „Odzyskać kontrolę. Zapewnić bezpieczeństwo. Kompleksowa i odpowiedzialna strategia migracyjna Polski na lata 2025-2030”. 

Szczególną uwagę RPO wzbudził pkt 3.4. „Opracowanie systemu monitorowania przez niezależne organy z nadrzędną rolą Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Rzecznika Praw Dziecka udzielania ochrony krajowej i międzynarodowej cudzoziemcom”.

RPO jako organ konstytucyjny o samodzielnej pozycji ustrojowej pełni funkcję ochronną, kontrolną i prewencyjną, stojąc na straży wolności i praw człowieka i obywatela. Aktywny udział w kształtowaniu polityki migracyjnej państwa wykracza poza zakres kompetencji Rzecznika, określonych przepisami ustawy z 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich. 

Kwestię nałożenia dodatkowych zadań - polegających na monitorowaniu procedury uzyskiwania ochrony krajowej i międzynarodowej i stworzeniu modelu takiego monitoringu, w przypadku małoletnich we współpracy z Rzecznikiem Praw Dziecka - RPO podnosił już w piśmie z 22 października 2024 r.

W odpowiedzi minister napisał, że wszystkie przyszłe propozycje i zmiany legislacyjne "będą przedmiotem szerokich uzgodnień, konsultacji i opiniowania, także z udziałem Rzecznika Praw Obywatelskich".

- W związku z tym moje zdziwienie wzbudził fakt przekazania mi projektu Planu Implementacyjnego, z którego wynika, że w już II kwartale 2025 r. ma dojść do opracowania systemu monitorowania dostępu cudzoziemców do ochrony, z centralną rolą Rzecznika Praw Obywatelskich. Wobec braku szczegółowych informacji, na czym konkretnie miałaby polegać rola Rzecznika, niedysponowanie przez Rzecznika odpowiednimi środkami pozwalającymi na realizacje tego zadania oraz biorąc pod uwagę krótki termin jego realizacji, nie mogę odnieść się pozytywnie do przedstawionego projektu Planu Implementacyjnego – napisał Marcin Wiącek.

Rzecznik pozostaje otwarty na współpracę, aby wspólnie zadbać o to, by realizacja Planu Implementacyjnego strategii migracyjnej była zgodna z międzynarodowymi i krajowymi standardami ochrony praw człowieka i zobowiązaniami RP.

XI.037.1.2025