Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• To działania bez żadnego uzasadnienia na gruncie obowiązującego prawa, które mogą mieć na celu tłumienie krytyki prasowej oraz ograniczać wolność pozyskiwania i rozpowszechniania informacji
• Tak Rzecznik Praw Obywatelskich ocenia niewpuszczenie do Pałacu Prezydenckiego na wystąpienie prezydenta 6 lipca 2020 r. dziennikarzy "Gazety Wyborczej” i "Faktu”
• RPO zwrócił się o wyjaśnienia do Haliny Szymańskiej, szefowej Kancelarii Prezydenta RP  

Sprawę niewpuszczenia dziennikarzy na podpisanie przez Andrzeja Dudę projektu zmiany Konstytucji opisały media. Według ich doniesień, decyzja miała zostać uzasadniona zatrudnieniem w określonym tytule prasowym.

Oficjalnie nie sprecyzowano faktycznych motywów tych decyzji. Tymczasem uniemożliwiają one swobodne wykonywania zawodu przez dziennikarzy.

Działania takie mogą mieć na celu tłumienie krytyki prasowej, a w efekcie mogą ograniczać wolność pozyskiwania i rozpowszechniania informacji, której beneficjentami są obywatele, a która stanowi fundament demokratycznego państwa. Działanie takie, w ocenie Rzecznika, nie ma żadnego uzasadnienia na gruncie obowiązującego prawa.

Decyzja ta może także prowadzić do naruszenia art. 44 ust. 1 ustawy - Prawo prasowe. Zgodnie z nim „kto utrudnia lub tłumi krytykę prasową - podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności”. Utrudnianie krytyki prasowej to m.in. selekcjonowanie dostępu dziennikarzy do wydarzeń i przeszkadzanie w zbieraniu materiałów przed publikacją. Do popełnienia tego przestępstwa dochodzi w momencie podjęcia tych działań bez względu na to czy sprawca osiągnął zamierzony efekt.

W ocenie Rzecznika  może to prowadzić do naruszenia wolność prasy, słowa, wyrażania poglądów i prawa do społecznie pożądanej krytyki oraz prawa obywateli do uzyskania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne.

VII.716.10.2020