Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpłynęło wiele skarg kibiców klubu piłkarskiego Wisła Kraków, dotyczących uniemożliwienia im wstępu na mecze wyjazdowe drużyny w rozgrywkach 1. ligi organizowanej przez Polski Związek Piłki Nożnej.
• AKTUALIZACJA: 7.10.2024: Zgodnie z przepisami wewnętrznymi PZPN klub został pozbawiony przez klub gospodarza możliwości zakupu biletów dla zorganizowanej grupy kibiców. Kibice Wisły nie mieli zapewnionego przywileju, jakim jest minimalna liczba miejsc 5% pojemności stadionu oraz możliwości zasiadania obok siebie. Zgodnie z przepisami państwowymi, nie zostali jednak pozbawieni prawa do indywidualnego uczestnictwa w meczu - głosi odpowiedź PZPN. 

Ze skarg wynika, że od ponad roku kibice Wisły nie otrzymują żadnych biletów na mecze wyjazdowe. W ich ocenie stanowi to dyskryminację oraz ograniczenie ich prawa dostępu do dóbr kultury, w tym sportu.

Zastępca RPO Stanisław Trociuk zwrócił się do prezesa Polskiego Związku Piłki Nożnej Cezarego Kuleszy o stanowisko i wyjaśnienia.

Prosi zwłaszcza o wskazanie przyczyn i podstawy prawnej odmowy wstępu kibiców Wisły na wyjazdowe spotkania ich drużyny.

Odpowiedź prezesa PZPN Cezarego Kuleszy i sekretarza generalnego Łukasza Wachowskiego 

Polski Związek Piłki Nożnej (PZPN), jako organizator rozgrywek I Ligi, określa ogólne zasady rywalizacji między klubami. Zgodnie z Ustawą z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (tj. Dz.U. 2023 poz. 616), - odpowiedzialność za zapewnienie bezpieczeństwa podczas imprez masowych, w tym odpowiedzialność kama, spoczywa na organizatorze imprezy masowej — czyli na klubie będącym gospodarzem meczu. Obowiązkiem klubu gospodarza jest organizacja meczu oraz zagwarantowanie bezpieczeństwa wszystkim uczestnikom imprezy masowej. Zgodnie z art. 15 ust. 3 wspomnianej ustawy, organizator meczu piłki nożnej lub podmiot uprawniony przez niego do dystrybucji biletów ma obowiązek odmówić sprzedaży biletu wstępu lub innego dokumentu uprawniającego do uczestnictwa w wydarzeniu w następujących przypadkach:

1.    Osobie, wobec której wydano orzeczenie:
a)    zakazujące wstępu na imprezę masową,
b)    zobowiązujące do powstrzymania się od przebywania w miejscach organizacji imprez masowych, wydane przez sąd w związku z warunkowym zawieszeniem wykonania kory pozbawienia wolności lub wobec nieletniego na podstawie art. 7 pkt 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich [Dz.U. poz. 1700];
2.    Osobie, wobec której nałożono zakaz klubowy lub zakaz zagraniczny;
3.    Osobie, wobec której istnieje uzasadnione podejrzenie, że w miejscu i czasie trwania imprezy masowej może stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa imprezy.

Kontrolę nad przebiegiem imprezy masowej, zgodnie z warunkami określonymi w zezwoleniu, sprawuje organ, który wydał zgodę na jej przeprowadzenie (wójt, burmistrz lub prezydent miasta), właściwy ze względu na lokalizację imprezy. Polski Związek Piłki Nożnej nie sprawuje tym samym nadzoru w ww. kwestii, gdyż przepisy ww. ustawy są nadrzędne wobec regulacji wewnętrznych PZPN.

W tym miejscu należy jednak podkreślić, że przepisy PZPN, podobnie jak przepisy UEFA oraz innych federacji piłkarskich, nakładają na organizatora meczu obowiązek przydzielenia minimalnej liczby biletów dla kibiców drużyny gości. Zazwyczaj wynosi to minimum 5% całkowitej pojemności stadionu. W wielu ligach i rozgrywkach międzynarodowych, takich jak Liga Mistrzów UEFA czy Liga Europy UEFA, zasada ta ma na celu zapewnienie równości i uczciwości, umożliwiając kibicom drużyny przyjezdnej wsparcie swojego zespołu, niezależnie od miejsca rozgrywania meczu oraz niezależnie od powszechnej polityki lojalnościowej stosowanej przez klub gospodarza na korzyść własnych kibiców. To część piłkarskiej tradycji, w której kibice gości podróżują z zespołem, aby dopingować go na wyjeździe. Warto zaznaczyć, że choć minimalny przydział biletów dla kibiców gości wynosi zazwyczaj 5%, to w niektórych przypadkach — ze względów bezpieczeństwa lub ograniczeń infrastrukturalnych — przywilej ten może zostać ograniczony lub całkowicie zniesiony, zgodnie z odpowiednimi warunkami.

Uchwała nr 11/85 z dnia 20 lutego 2013 roku Zarządu Polskiego Związku Piłki Nożnej w sprawie zasad udziału kibiców drużyny gości na meczach piłkarskich szczebla centralnego, organizowanych przez PZPN i Ekstraklasę SA, dopuszcza możliwość zniesienia obowiązku przyjęcia zorganizowanej grupy kibiców drużyny gości tj. zapewnienia kibicom drużyny gości 5% miejsc na stadionie. Decyzję taką podejmuje klub gospodarza, w porozumieniu z właściwymi organami państwowymi lub samorządowymi, organami dyscyplinarnymi, a także w szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy istnieją realne, udokumentowane przesłanki wskazujące na możliwość zagrożenia bezpieczeństwa uczestników meczu lub jego przebiegu. 

Ograniczenie przywileju, o którym mowa w piśmie nr VII.715.46.2024.MS, dotyczyło w tym przypadku klubu Wisła Kraków. Zgodnie z powyższymi przepisami, klub ten został pozbawiony przez klub gospodarza możliwości zakupu biletów dla zorganizowanej grupy swoich kibiców. W wyniku tej decyzji kibice Wisły Kraków nie mieli zapewnionego przywileju, jakim jest minimalna liczba miejsc 5% pojemności stadionu oraz możliwości zasiadania obok siebie. 

Należy jednoznacznie podkreślić, że zgodnie z przepisami państwowymi, nie zostali oni pozbawieni prawa do uczestnictwa w meczu swojej drużyny. Ograniczenia nałożone przez kluby w odniesieniu do przepisów wewnętrznych PZPN w zakresie zorganizowanych grup kibiców nie są bowiem nadrzędne wobec przepisów państwowych. Każda osoba prywatna / indywidualna ma możliwość zakupu biletu na mecz swojej drużyny zgodnie z zasadami określonymi w Ustawie o bezpieczeństwie imprez masowych, o czym wspomniano na wstępie pisma.

Na koniec należy zaznaczyć, że Polski Związek Piłki Nożnej, jako organizator Finału Fortuna Pucharu Polski w 2024 roku, w którym uczestniczyli kibice Wisły Kraków, nie ograniczał ich obecności w meczu. Zarówno w odniesieniu do osób indywidualnych, jak i w kwestii zorganizowanych grup kibiców, PZPN działał zgodnie z przepisami Ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych oraz zgodnie z przepisami wewnętrznymi PZPN.

VII.715.46.2024