Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Rzecznik Praw Obywatelskich prowadzi postępowanie wyjaśniające w sprawie śmierci obywatelki Etiopii na granicy polsko-białoruskiej 
• Prosi o informacje w tej sprawie od prokuratury i policji z Hajnówki 
• AKTUALIZACJA: W związku z niepełną odpowiedzią Komendanta Powiatowego Policji w Hajnówce na pytania RPO, zastępca RPO Valeri Vachev interweniuje u Komendanta Wojewódzkiego Policji w Białymstoku. Prosi o podjęcie działań, które doprowadzą do udzielenia odpowiedzi
• AKTUALIZACJA 2: Po bezskutecznej interwencji u KWP w Białymstoku RPO Marcin Wiącek prosi Komendanta Głównego Policji o podjęcie działań, które doprowadzą do udzielenia odpowiedzi na pytania do Komendanta Powiatowego Policji w Hajnówce
• AKTUALIZACJA 3:Organem właściwym do przekazania informacji, o które wnioskuje RPO, pozostaje prokurator prowadzący postępowanie - odpowiada KGP

Z informacji Rzecznika wynika, że śledztwo prowadzone jest przez Prokuraturę Rejonową w Hajnówce pod kątem przestępstwa z art. 155 Kodeksu karnego ("Kto nieumyślnie powoduje śmierć człowieka, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5").

Zastępca rzecznika praw obywatelskich Valeri Vachev zwrócił się do Prokuratora Rejonowego w Hajnówce o poinformowanie o stanie prawnym i faktycznym sprawy.

Ponadto ponownie spytał Komendanta Powiatowego Policji w Hajnówce o wskazanie, jakie konkretnie czynności funkcjonariusze podjęli  w celu odnalezienia i udzielenia pomocy obywatelce Etiopii.

Wcześniejsze wyjaśnienia ograniczyły się bowiem do stwierdzenia, że "policjanci podjęli interwencję, w wyniku której ujawniono dwóch mężczyzn, którzy zostali przekazani funkcjonariuszom Straży Granicznej z Placówki w Białowieży. W wyniku podjętych dalszych czynności nie ujawniono innych osób, które nielegalnie przekroczyłyby granicę państwa".

Nie wskazano zatem, jakie konkretnie czynności funkcjonariusze podjęli w celu odnalezienia i udzielenia pomocy kobiecie, o której złym stanie zdrowia zostali powiadomieni przez cudzoziemców.

Wystąpienie do Komendanta Głównego Policji

Komendant Wojewódzki Policji w Białymstoku w odpowiedzi z 16 marca 2023 r. poinformował, że "wiadomości o których udostępnienie wnosi Rzecznik Praw Obywatelskich są przedmiotem postępowania przygotowawczego w związku z zawiadomieniem o możliwości popełnienia przestępstwa przez policjantów (…). Dlatego w związku zaistnieniem kolizyjnej sytuacji związanej z obowiązkiem nieujawniania informacji z prowadzonego śledztwa bez zgody organu prowadzącego postępowanie, a uprawnieniem RPO do zapoznania się z nimi, pytania w przedmiotowej sprawie należy kierować do prokuratura prowadzącego postępowanie.".

W piśmie do Komendanta Głównego Policji Rzecznik wskazuje, że informacje, o które zwrócił się do Komendanta Powiatowego Policji w Hajnówce 13 lutego 2023 r., nie dotyczą bezpośrednio samego czynu objętego postępowaniem przygotowawczym, lecz postępowania funkcjonariuszy Policji.

RPO, jako konstytucyjny organ ochrony wolności i praw człowieka, podejmuje działania przewidziane w ustawie o Rzeczniku Praw Obywatelskich w sytuacji powzięcia informacji wskazującej na to, że szeroko rozumiane organy władzy publicznej swoim działaniem lub zaniechaniem mogły dopuścić się naruszenia tych wolności lub praw.

Podkreśla, że przedmiotem żądania RPO jest udzielenie szczegółowych informacji na temat postępowania funkcjonariuszy oraz okoliczności towarzyszących wskazanej interwencji i podjętych przez nich czynności.

W konsekwencji RPO Marcin Wiącek zwrócił się do gen. insp. Jarosława Szymczyka z prośbą o podjęcie działań, które doprowadzą do udzielenia odpowiedzi na pytania zawarte w wystąpieniu do KPP w Hajnówce Jednocześnie prosi o informacje na temat policyjnych czynności wyjaśniających w tej sprawie.

Odpowiedź nadinsp. Pawła Dobrodzieja, zastępcy KGP

W odpowiedzi na wystąpienie z dnia 31 marca 2023 r. (sygn. XI.543.36.2023.AS) pragnę zapewnić, że organy Policji, na żądanie Rzecznika Praw Obywatelskich Policja, każdorazowo, udzielają informacji o stanie prowadzonej sprawy oraz udostępniają akta sprawy po zakończeniu postępowania i zapadnięciu rozstrzygnięcia, zaś zakres przekazywanych informacji wyznaczany jest przez przepisy prawa powszechnie obowiązującego.

Odnosząc się do Pana prośby o podjęcie działań, które doprowadzą do udzielenia odpowiedzi w zakresie czynności realizowanych przez funkcjonariuszy Policji w celu odnalezienia i udzielenia pomocy obywatelce Etiopii uprzejmie informuję, że Prokuratura Okręgowa w Suwałkach, pod sygnaturą 30005-1 .Ds.20.2023, prowadzi śledztwo w sprawie nieumyślnego spowodowania śmierci obywatelki Etiopii, tj. o czyn z art. 155 k.k. W ramach tego postępowania wyjaśnione zostanie również ewentualne niedopełnienie obowiązków przez funkcjonariuszy Komendy Powiatowej Policji w Hajnówce. Tym samym, działania jakie zostały podjęte przez funkcjonariuszy Policji w przedmiotowej sprawie zostaną poddane ocenie prawo-karnej przez prokuratora prowadzącego sprawę.

Mając na uwadze powyższe, właściwym do przekazania informacji, o które Pan wnioskuje, pozostaje prokurator prowadzący postępowanie.

Jednocześnie informuję, że w stosunku do policjantów Komendy Powiatowej Policji w Hajnówce biorących udział w interwencji, nie były podejmowane czynności, o których mowa w art. 134i ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji.

XI.543.36.2023