Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• 25 września 2021 r. minęło pół roku od aresztowania  Andrzeja Poczobuta 
• Rzecznik Praw Obywatelskich z niepokojem odbiera informacje dotyczące jego sytuacji i działań białoruskich władz
• Dlatego pyta ambasadora RP w Mińsku o informacje nt. pomocy udzielanej aresztowanemu przez polskie służby konsularne
• AKTUALIZACJA: Strona białoruska konsekwentnie odmawia nam prawa do informacji oraz widzenia - odpisała ambasada
• Podejmowane są starania na szczeblu politycznym na rzecz bezwarunkowego uwolnienia i Andrzeja Poczobuta, i Andżeliki Borys

Pod koniec marca 2021 r. białoruskie służby zatrzymały m.in. dziennikarza Andrzeja Poczobuta, działacza polskiej społeczności w Białorusi. Odmówiono mu wtedy kontaktu z adwokatem, co budziło poważne wątpliwości RPO z punktu widzenia podstawowych praw człowieka.

Rzecznik pytał wtedy ministra spraw zagranicznych  Zbigniewa Raua o działania podejmowane przez polskie służby konsularne w sprawie Andrzeja Poczobuta oraz innych uwięzionych przedstawicieli polskiej społeczności, m.in. Andżeliki Borys, przewodniczącej Związku Polaków na Białorusi.

Z odpowiedzi MSZ wynikało, że konsulowie RP na Białorusi pozostają w stałym kontakcie z rodzinami i adwokatami osób zatrzymanych oraz monitorują na bieżąco działania miejscowych służb. 

Teraz niepokój RPO budzą doniesienia medialne o pogarszającym się stanie zdrowia aresztowanego oraz ograniczaniu mu dostępu do opieki medycznej czy przetrzymywaniu leków przekazanych przez rodzinę. 

Motywowane politycznie represje i próby wywierania nacisku stanowią naruszenie fundamentalnych praw człowieka. 

Biorąc pod uwagę pogarszającą się sytuację red. Andrzeja Poczobuta i skalę wymierzonych w niego represji, Marcin Wiącek zwrócił się do ambasadora RP w Mińsku Artura Michalskiego o informacje nt. obecnie podejmowanych działań  i o pomocy udzielanej aresztowanemu przez polskie służby konsularne.   

Odpowiedź charge d'affaires a.i. Marcina Wojciechowskiego 

Strona białoruska konsekwentnie odmawia polskim służbom konsularnym prawa do informacji o przebiegu sprawy oraz widzenia z zatrzymanymi  Andżeliką Borys i  Andrzejem Poczobutem, choć przekazaliśmy w tej sprawie dwie noty do białoruskiego MSZ i poruszaliśmy ją wielokrotnie w czasie spotkań roboczych.

Miejscowe władze tłumaczą to traktowaniem ww. osób jako wyłącznie obywateli białoruskich. Postępowanie karne ma również wyłączoną jawność, co znacznie ogranicza możliwość kontaktu z adwokatami. Utrzymujemy je, ale nie mogą one być tak efektywne, jak byśmy chcieli.

Utrzymujemy stały kontakt z zarządem Związku Polaków na Białorusi w Mińsku i Grodnie oraz bliskimi zatrzymanych, od których otrzymujemy informacje o ich stanie zdrowia i potrzebach w areszcie, przekazywane rodzinom przez adwokatów. Przekazujemy paczki zatrzymanym (żywność, odzież, materiały piśmiennicze). Koordynujemy również nasze działania w tym zakresie z osobą, która raz na tydzień przekazuje do aresztu najpotrzebniejsze rzeczy. Napisaliśmy także listy do zatrzymanych, które do nich dotarły, ale nie dostaliśmy na nie odpowiedzi (prawdopodobnie zatrzymała je cenzura).

Równolegle do wyżej opisanych działań podejmowane są aktywne starania na szczeblu politycznym, które mają doprowadzić do bezwarunkowego uwolnienia Pani Andżeliki Borys i Pana Andrzeja Poczobuta.

VII.531.23.2021