Prawa Romów w Czchowie. RPO przystąpił do sprawy przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Krakowie
Chodzi o skargę na uchwałę Rady Miejskiej w Czchowie z 16 marca 2016 r. w sprawie zatwierdzenia zarządzenia Burmistrza Czchowa z 17 lutego 2016 r., którym ustanowił on bezwzględny zakaz zasiedlenia nieruchomości, którą gmina Limanowa zakupiła dla mieszkańców pochodzenia romskiego ze środków pochodzących z „Programu integracji społeczności romskiej w Polsce na lata 2014 – 2020”.
Analizując zarządzenie Burmistrza Czchowa oraz zatwierdzającą to zarządzenie uchwałę Rady Miejskiej, Rzecznik Praw Obywatelskich doszedł do wniosku, że żaden z tych aktów nie spełnia wymogów legalności.
Nie zaistniały ani przesłanki obiektywne, ani subiektywne do wydania przez Burmistrza kwestionowanych przepisów porządkowych. Wydając skarżone zarządzenie, a następnie je zatwierdzając, organy samorządowe Gminy Czchów dopuściły się też dyskryminacji osób narodowości romskiej, polegającej na wykluczeniu tych osób, wyłącznie ze względu na ich pochodzenie etniczne, z gminnej wspólnoty samorządowej i ograniczeniu przysługującego im prawa do swobodnego wyboru miejsca zamieszkania i pobytu.
Pomimo tego, że właścicielem nieruchomości, której dotyczy ustanowiony w zarządzeniu zakaz, jest Miasto Limanowa i to Miasto doznaje ograniczeń w korzystaniu z przysługującego mu prawa własności, to faktycznymi adresatami samego zakazu są osoby wywodzące się ze społeczności romskiej, które miałyby tę nieruchomość zasiedlić. Przesądza o tym fakt, że nieruchomość zakupiona ze środków pochodzących z „Programu integracji społeczności romskiej w Polsce na lata 2014 – 2020” w dacie wydania przez Burmistrza spornego zarządzenia mogła zostać wykorzystana wyłącznie na rzecz członków tej społeczności. Wydając skarżone zarządzenie Burmistrz Czchowa miał tego świadomość, co wynika choćby z treści uzasadnienia tego aktu. Nie mógł zatem działać w przekonaniu, że ustanowiony w zarządzeniu zakaz dotyczyć będzie osób innych, niż beneficjenci ww. Programu.
Rzecznik wniósł o o stwierdzenie nieważności uchwały w całości, jako niezgodnej z art. 21 ust. 2 i art. 64 ust. 3 Konstytucji oraz art. 140 Kodeksu cywilnego, art. 32 ust. 1 i ust. 2, art. 52 ust. 1 oraz art. 47 Konstytucji, art. 8 i art. 14 Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, a także art. 40 ust. 3 i art. 41 ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.