Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Minister Zdrowia, w udzielonej Rzecznikowi Praw Obywatelskich odpowiedzi wyjaśnił, że zmiana przepisów dotyczących standardów postępowania medycznego jest konsekwencją propozycji zgłoszonej przez Naczelną Radę Lekarską (dalej: NRL) w ramach uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania projektu ustawy o zmianie ustawy o działalności leczniczej oraz niektórych innych ustaw. NRL postulowała wykreślenie upoważnienia ustawowego do określania jakichkolwiek standardów, podnosząc iż stanowi ono „jaskrawe i nieuprawnione wkroczenie władzy ustawodawczej i administracyjnej w autonomiczny obszar nauki i wiedzy”. Uwaga ta, co do zasady, została uwzględniona.

Minister podkreślił, iż standardy medyczne, jako zbiory rekomendacji (zaleceń), odnoszących się do określonych działań w obszarze medycyny, co do zasady nie powinny mieć charakteru prawnego, a co za tym idzie, nie powinny stanowić bezwzględnie obowiązującego prawa. Jak wskazał Minister, standardy są zbiorami rekomendacji, odnoszących się w szczególności do działań diagnostyczno-terapeutycznych, zapobiegawczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych. Najczęściej opracowywane są, w formie zaleceń, wytycznych lub rekomendacji, przez towarzystwa naukowe oraz zespoły ekspertów w poszczególnych dziedzinach medycyny i nie powinny stanowić bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa.

W ocenie Ministra Zdrowia zasadne byłoby przyznanie mu uprawnienia do ogłaszania, w drodze obwieszczenia, wytycznych lub zaleceń postępowania dotyczących diagnostyki i leczenia w zakresie świadczeń finansowanych ze środków publicznych w poszczególnych dziedzinach medycyny, opracowanych przez odpowiednie stowarzyszenia, będące, zgodnie z postanowieniami ich statutów, towarzystwami naukowymi o zasięgu krajowym, zrzeszającymi specjalistów w danej dziedzinie medycyny. Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, zawierający podstawę prawną dla powyższego uprawnienia jest obecnie przedmiotem prac Sejmu.