Biuletyn Informacji Publicznej RPO

„Iniekcyjni użytkownicy substancji psychoaktywnych – identyfikacja problemów i potrzeb na przykładzie pięciu polskich miast: Warszawa, Kraków, Gdańsk, Poznań i Lublin” to tytuł raportu z badań przeprowadzonych przez Magdalenę Bartnik - prezes Fundacji Redukcji Szkód, Agatę Kwiatkowską z Fundacji Edukacji Społecznej oraz Agnieszkę Karlińską z Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Podczas spotkania w Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka przedstawiono najważniejsze wnioski i zalecenia zawarte w tym opracowaniu. W wydarzeniu wziął udział rzecznik praw obywatelskich dr Adam Bodnar oraz dyrektorka Zespołu Prawa Administracyjnego i Gospodarczego w Biurze RPO Katarzyna Łakoma.

Jak podkreśliła Magdalena Bartnik, celem badania było zidentyfikowanie potrzeb tzw. iniekcyjnych użytkowników substancji psychoaktywnych (IDU), których zaspokojenie mogłoby stanowić bodziec do rezygnacji z ryzykownych zachowań i podjęcia leczenia uzależnienia. Przedstawicielka Fundacji Redukcji Szkód mówiła m.in. o tym, jak realizowane są programy substytucyjne dla osób podejmujących walkę z uzależnieniem. Wskazywała na problemy, z jakimi te osoby spotykają się na co dzień np. trudności w znalezieniu pracy.

Dr Piotr Jabłoński z Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii zwrócił uwagę, że obecnie należy pomyśleć o zmianach w funkcjonowaniu modelu substytucyjnego, ponieważ - ze względu na koszty takiej terapii - jest ona często realizowana w tylko w dużych miastach, co powoduje że wiele osób nie ma możliwości leczenia np. ze względu na konieczność dojazdów. Zauważył również, że istnieje wiele różnych programów pomocowych – dla osób uzależnionych od narkotyków, czy alkoholu – brakuje jednak kompleksowego wsparcia obejmującego kilka rodzajów uzależnień.

Zdaniem rzecznika praw obywatelskich problemy, z którymi spotykają się osoby uzależnione dotyczą wielu zagadnień z zakresu ochrony praw człowieka. Wskazywał m.in. na trudności związane z realizacją prawa do ochrony zdrowia, czy zagrożenie bezdomnością. Poinformował też o działaniach podejmowanych przez RPO w sprawie medycznej marihuany i sytuacji osadzonych chorych na wirusowe zapalenie wątroby typu C. Rzecznik zgodził się z również dr. Jabłońskim, co do oceny funkcjonowania tzw. modelu substytucyjnego.

- Czytając ten raport widać, że samo leczenie nie działa tak jak powinno – zaznaczył dr Adam Bodnar. Podkreślił, że bardzo ważne jest podjęcie kompleksowej współpracy ze specjalistami i zastanowienie się nad potrzebami tej specyficznej grupy.