Biuletyn Informacji Publicznej RPO

W Polsce wciąż brakuje regulacji dotyczących funkcjonowania monitoringu wizyjnego. Rzecznik po raz kolejny zwrócił się w sprawie tego problemu do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. W odpowiedzi Minister ponownie poinformował o trwających pracach analitycznych zmierzających do całościowego uregulowania tych kwestii.

Rzecznik Praw Obywatelskich od dłuższego czasu podejmuje próby zwrócenia uwagi właściwych organów na konieczność uregulowania monitoringu wizyjnego w Polsce, a także na zagrożenia, jakie powoduje brak takiej regulacji dla praw i wolności obywatelskich. W swoich dotychczasowych wystąpieniach, kierowanych do ministrów odpowiedzialnych za sprawy wewnętrzne, Rzecznik podkreślał konieczność międzyresortowej koordynacji prac w tym zakresie. Za niezwykle istotne RPO uznał także przeprowadzenie konsultacji społecznych w toku procesu legislacyjnego oraz zapewnienie jawności i transparentności funkcjonowania monitoringu, a także zaangażowanie wspólnot lokalnych w ocenę potrzeby jego instalacji. Znalezienie równowagi między bezpieczeństwem a ochroną prywatności obywateli w dobie rozwoju nowoczesnych technologii jest jednym z największych wyzwań, przed jakimi stoją obecnie władze publiczne.

Rzecznik wielokrotnie uzyskiwał zapewnienia od Ministra Spraw Wewnętrznych, że prace nad kompleksową regulacją określającą zakres i wymagania warunkujące wykorzystywanie systemów monitoringu w celu zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego, w kontekście ochrony praw i wolności, są jednym z kluczowych projektów społeczno-prawnych Ministerstwa. Strona rządowa wskazywała również, że prace legislacyjne są prowadzone lub, że zostaną rozpoczęte, ale z uwagi na złożoność problemu muszą zostać dokładnie skonsultowane z różnymi środowiskami.

Kolejne wystąpienie w tej sprawie Rzecznik skierował w dniu 18 lutego 2016 r. W odpowiedzi z 14 marca br. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji ponownie poinformował o trwających pracach analitycznych i zapewnił, że po ich zakończeniu zostaną rozpoczęte prace legislacyjne zmierzające do opracowania nowej wersji projektu ustawy o monitoringu wizyjnym. Poinformował również ponownie o podstawowych celach ustawy i oczekiwanych efektach.

Dr hab. Agnieszka Grzelak, Zastępca Dyrektora Zespołu Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich:

Rzecznik Praw Obywatelskich od 2011 r. otrzymuje zapewnienia ze strony Ministerstwa o pracach zmierzających do całościowego uregulowania zasad monitoringu wizyjnego. W ostatniej odpowiedzi nadesłanej do Rzecznika, MSWiA po raz kolejny informuje o prowadzonych pracach analitycznych. Należy przypomnieć, że kompleksowe uregulowanie w przepisach rangi ustawowej przedmiotowego zagadnienia, poprzez stworzenie m.in. ogólnych zasad i warunków dopuszczalności stosowania monitoringu, wideonadzoru, określenie celów, w jakich nadzór jest możliwy do zastosowania, a także okresu przechowywania nagrań i ich ewentualnego publikowania jest niezbędne i ściśle wiąże się z obowiązkiem realizacji praw i wolności konstytucyjnych, a także realizacją zasad wynikających z prawa międzynarodowego i prawa Unii Europejskiej.