Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Od 1966 r. dzień 21 marca obchodzony jest jako Międzynarodowy Dzień Walki z Dyskryminacją Rasową. Święto to, ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ, rozpoczyna Tydzień Solidarności z Ludami Zmagającymi się z Rasizmem i Dyskryminacją Rasową.

Dzień ten jest okazją do przypomnienia, że wielu ludzi na całym świecie, także w Europie i w Polsce, doświadcza dyskryminacji w życiu prywatnym i publicznym wyłącznie ze względu na swoją przynależność rasową. W dalszym ciągu w świadomości społecznej funkcjonują też liczne stereotypy, które przyczyniają się do negatywnego postrzegania osób, a nawet całych społeczności o różnym pochodzeniu rasowym. W skrajnych przypadkach postrzeganie takie przejawia się w aktach agresji kierowanych przeciwko osobom różnych ras, narodowości czy wyznań. Jest to szczególnie widoczne w dobie kryzysu migracyjnego, któremu towarzyszy emocjonalna i często nieodpowiedzialna debata publiczna, szerząca niczym nieuzasadnione lęki i uprzedzenia wobec migrantów.

Obchodzone dziś święto daje również okazję do przyjrzenia się istniejącym mechanizmom ochrony przed dyskryminacją. W Polsce jednym z elementów tego mechanizmu jest Rzecznik Praw Obywatelskich. Ustawa z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania, implementująca antydyskryminacyjne przepisy unijne, właśnie Rzecznikowi Praw Obywatelskich, jako organowi niezależnemu, powierzyła zadania dotyczące realizacji zasady równego traktowania. Ważną częścią wspomnianego mechanizmu, przynajmniej do tej pory, była też Rada do spraw Przeciwdziałania Dyskryminacji Rasowej, Ksenofobii i związanej z nimi Nietolerancji, działająca przy Radzie Ministrów. Organ ten koordynował działania administracji publicznej, zmierzające do zwalczania dyskryminacji rasowej i ksenofobii, co miało fundamentalne znaczenie dla spójności i skuteczności polityki państwa w tym zakresie. Obecnie, w kontekście pojawiających się w mediach informacji o planowanej likwidacji Rady, warto przypomnieć, że to właśnie do zapewnienia koordynacji pomiędzy wszystkimi organami na szczeblu krajowym wezwał Polskę Komitet do spraw Likwidacji Dyskryminacji Rasowej ONZ, po rozpatrzeniu ostatnich sprawozdań Polski z realizacji Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej z 1966 r.