Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Dyrektor działającego w Biurze RPO Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur (KMPT) Przemysław Kazimirski wziął udział w spotkaniu przedstawicieli krajowych mechanizmów prewencji z krajów członkowskich UE, które odbyło się w Strasburgu 5-6 października 2022 r.

Coroczna wymiana doświadczeń pomiędzy członkami kmp i organizacji pozarządowych, poświęcona została w tym roku kwestii monitorowania przestrzegania praw osób z tzw. grup wrażliwych pozbawionych wolności (nieletni, osoby starsze, kobiety, migranci, LGBTQI).

Spotkanie zostało zorganizowane przez oraz Radę Europy. Wśród panelistów znaleźli się m.in.: przedstawiciele Europejskiego Komitetu Zapobiegania Torturom (CPT), Agencji Praw Podstawowych (FRA), Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka (ODIHR), Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców (UNHCR), Europejskiego Stowarzyszenia Zapobiegania Torturom (APT) oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ECtHR).

Podczas pierwszego spotkania, dnia Dyrektor KMPT przedstawił doświadczenia polskiego mechanizmu w zakresie sytuacji nieletnich matek przebywających w placówkach resocjalizacyjnych. Opisał starania KMPT które zmierzały do utworzenia w takich placówkach specjalnych oddziałów przeznaczonych dla nieletnich matek i ich dzieci. Takie rozwiązanie gwarantuje możliwość pobytu matki pozostającej w procesie resocjalizacji, wraz z jej nowonarodzonym dzieckiem w placówce. Dyrektor podkreślił, że zalecenie KMPT doczekało się realizacji po prawie 10 latach jego ponawiania zarówno w raportach rocznych Mechanizmu jak i w wystąpieniach generalnych Rzecznika Praw Obywatelskich kierowanych do Ministra Sprawiedliwości i Ministra Edukacji Narodowej. Dzięki nowej ustawie o Wspieraniu i resocjalizacji nieletnich, tworzenie oddziałów dla matek z dziećmi przebywających w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, schroniskach dla nieletnich i zakładach poprawczych, stało się możliwe.

Uczestnicy konferencji omówili specjalne techniki stosowane przez krajowe mechanizmy prewencji podczas wizytacji prewencyjnych, zwracając uwagę na to, jak radzą sobie one z różnymi napotkanymi w ich trakcie problemami.

Konferencja stanowiła świetną okazję do wymiany poglądów oraz najlepszych praktyk, uczenia się od siebie nawzajem i wspólnej pracy nad skutecznymi środkami zaradczymi mającymi na celu poprawę traktowania i warunków pobytu osób z tzw. grup wrażliwych pozbawionych wolności. Do takich osób należą dzieci i młodzież, osoby starsze, kobiety, migranci i mniejszości (pomiędzy tymi kategoriami istnieją również nierozerwalnie zależności – np. dzieci migrantów bez opieki pochodzące ze środowisk mniejszościowych mogą podlegać licznym ograniczeniom pozbawiających ich należytej ochrony przed złym traktowaniem w miejscach detencji). Nieuchronnie zapobieganie torturom oraz nieludzkiemu i poniżającemu traktowaniu wymaga holistycznego, interdyscyplinarnego i długoterminowego podejścia.

Uczestnicy byli zgodni co do potrzeby organizacji kolejnych spotkań poświęconych w całości specyficznym potrzebom przedstawicieli mniejszości seksualnych pozbawionych wolności.