Biuletyn Informacji Publicznej RPO

W dniach 3-5 września Komitet ONZ ds. Praw Osób z Niepełnosprawnościami rozpatruje sprawozdanie Rzeczypospolitej Polskiej z wdrażania Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Odbywa się to w ramach trwającej od 27 sierpnia do 21 września 2018 r. 20. Sesji Komitetu.

Posiedzenie, na którym padną kluczowe dla osób z niepełnosprawnościami, i dla funkcjonowania polskiego państwa informacje, będziemy relacjonować w serwisie rpo.gov.pl.

W sesji w Palais des Nations w Genewie uczestniczy

• dr Sylwia Spurek, zastępczyni RPO ds. równego traktowania
• mec. Anna Błaszczak-Banasiak, dyrektorka Zespołu ds. Równego Traktowania BRPO

Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych została przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2006 r., Polska podpisała ją w 2007 r., a ratyfikowała w 2012 r.[1]

Wyraża nowe spojrzenie na kwestię niepełnosprawności. Odchodzi od modelu medycznego, w którym skupiano się na dysfunkcjach, a także od modelu społecznego  skupiającego się na barierach występujących w otoczeniu, na rzecz modelu opartego na prawach człowieka. Zakłada, że trzeba dążyć do tego, by zapewnić osobom z niepełnosprawnościami możliwość korzystania ze wszystkich wolności i praw człowieka na zasadzie równości z innymi.

W Polsce to przejście zostało zauważone przez nielicznych. Nadal dominuje podejście zakorzenione w modelu medycznym.

Jak będzie wyglądało posiedzenie?

W ramach prowadzonego z rządem dialogu (z udziałem RPO), ocenione zostanie, w jakim stopniu standardy konwencyjne zostały przez Polskę uwzględnione.

W poniedziałek 3 września 2018 r., w godz. 11:30-13:00 Komitet wysłucha przedstawicieli polskich organizacji osób z niepełnosprawnościami. Przedstawią oni Komitetowi najważniejsze aspekty sytuacji osób z niepełnosprawnościami w Polsce. Uczestnicy zaprezentują swoje stanowiska w krótkich wypowiedziach, a członkowie Komitetu będą mogli zadawać pytania dotyczące poruszanych kwestii.

We wtorek i środę 4-5 września odbędzie się dialog Komitetu z rządem polskim (4 września w godz. 15:00-18:00 oraz 5 września w godz. 10:00-13:00

Sesje są transmitowane: http://webtv.un.org/live/

Uwagi otwierające przedstawi w imieniu RPO Sylwia Spurek. Przedstawicielki RPO będą mogły krótko komentować odpowiedzi rządu.[2]

Spotkania Komitetu z reprezentantami państwa-strony są otwarte dla publiczności. Przedstawiciele organizacji osób z niepełnosprawnościami i innych organizacji społecznych mogą przysłuchiwać się obradom.

Na zakończenie dialogu z rządem (w środę 5 września) przedstawi też uwagi końcowe RPO

Na tej podstawie Komitet przyjmie Uwagi końcowe po rozpatrzeniu sprawozdania rządu Polskiego z wykonania postanowień Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych.

Pisemne stanowiska przedstawiły Komitetowi także organizacje społeczne zajmujące się prawami człowieka - Instytut Niezależnego Życia [link do dokumentu, jęz. angielski ], stowarzyszenia Venus z Milo, Lambda Warszawa i Kampania Przeciw Homofobii [link do dokumentu, jęz. angielski], Agencja Praw Podstawowych UE [link do dokumentu, jęz. angielski], Helsińska Fundacja Praw Człowieka [link do dokumentu, jęz. angielski], stowarzyszenie Kobiet z Niepełnosprawnościami ONE.pl i Women Enabled International [link do dokumentu, jęz. angielski], Instytut Ordo Iuris [link do dokumentu, jęz. angielski], Fundacja KSK [link do dokumentu, jęz. angielski]  oraz niezależni eksperci, którzy opracowali Raport Alternatywny z wdrożenia postanowień KPON w 2015 r. [link do dokumentu, jęz. angielski], a także Rzecznik Praw Obywatelskich [link do Informacji RPO ze stycznia 2018, jęz. polski].

KOMITET DS. PRAW OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI

Został utworzony na podstawie Konwencji ONZ. W jego skład wchodzą osoby, które w ocenie państw-stron Konwencji mają wysokie kwalifikacje moralne oraz uznane kompetencje i doświadczenie w dziedzinie objętej zakresem Konwencji. Członkowie[3] pełnią funkcje we własnym imieniu.

Każde państwo-strona powinno współpracować z Komitetem i udzielać jego członkom pomocy w wypełnianiu ich mandatu. W kontaktach z państwami Komitet powinien poświęcać należytą uwagę metodom i sposobom zwiększania zdolności krajowych w zakresie wdrażania Konwencji.

WSPÓŁPRACA PAŃSTW-STRON KONWENCJI Z KOMITETEM

W celu zapewnienia efektywnej realizacji zadań Komitetu ustalono, że każde państwo-strona przedkłada Komitetowi szczegółowe sprawozdanie dotyczące środków podjętych w celu realizacji zobowiązań wynikających z Konwencji oraz na temat postępu dokonanego w tym zakresie – w terminie dwóch lat od daty wejścia w życie Konwencji w stosunku do danego państwa, następnie co najmniej co cztery lata oraz zawsze wtedy, gdy Komitet o to wystąpi. Państwo powinno rozważyć możliwość przygotowania sprawozdania w otwartej i przejrzystej procedurze, zapewniając odpowiedni w niej udział osób z niepełnosprawnościami, w tym za pośrednictwem reprezentujących je organizacji.

Polska przedstawiła sprawozdanie wstępne w 2014 r. [link do sprawozdania, jęz. angielski]

Rzecznik Praw Obywatelskich, jako niezależny organ ds. monitorowania wdrażania Konwencji przedstawił swoją Informację w 2015 r. [link do Informacji RPO, jęz. angielski] oraz jej aktualizację – link do Informacji z 31.01.2018.

Komitet, po zapoznaniu się z przedstawionymi materiałami, w marcu br., przedstawił rządowi Listę kwestii [link do Listy kwestii, jęz. angielski], tj. zwrócił się o uzupełnienie informacji w odniesieniu do niektórych zagadnień. Odpowiedzi na temat sytuacji w Polsce udzielił rząd [link do odpowiedzi, jęz. angielski] , ale także Rzecznik Praw Obywatelskich [link do odpowiedzi RPO, jęz. polski] i organizacje pozarządowe [link do odpowiedzi, jęz. polski]