Biuletyn Informacji Publicznej RPO

5 maja 2025 roku pełnomocniczka RPO ds. praw osób z niepełnosprawnościami Monika Wiszyńska Rakowska wzięła udział w seminarium „Godność Osoby z Niepełnosprawnością Intelektualną a wspierane podejmowanie decyzji”, które odbyło się w Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.

Wydarzenie zostało zorganizowane przez Poradnię Prawną dla Studentek i Studentów APS w Instytucie Pedagogiki, Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną, Polskie Forum Osób z Niepełnosprawnościami oraz Koło Naukowe IDEM. Uczestnicy w ramach pierwszego panelu dyskutowali czym jest godność. Z kolei drugi dotyczył systemu wspieranego podejmowania decyzji. W konferencji uczestniczył również dr hab. Błażej Kmieciak, prof. APS, który jest głównym koordynatorem ds. ochrony zdrowia psychicznego w Biurze RPO. 

Seminarium było okazją do dyskusji na temat zastąpienia instytucji ubezwłasnowolnienia systemem wspieranego podejmowania decyzji. Wolność do dokonywania własnych wyborów wymaga najczęściej posiadania zdolności do czynności prawnych. Stanowi ona niezbędny warunek korzystania z praw obywatelskich, politycznych, gospodarczych, społecznych i kulturalnych. Jest to niezwykle istotne dla osób z niepełnosprawnościami w przypadku podejmowania przez nie najważniejszych decyzji dotyczących zdrowia, miejsca zamieszkania, edukacji, założenia rodziny czy pracy. 

Prace nad projektem ustawy o instrumentach wspieranego podejmowania decyzji stanowią próbę poszukiwania instrumentu, który w pełniejszy sposób realizuje dyrektywy godności, wolności i równego traktowania jako zasad Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami.

5 maja to Dzień Walki z Dyskryminacją Osób Niepełnosprawnych oraz Dzień Godności Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną

Obchody mają na celu podnoszenie świadomości na temat wyzwań stojących przed osobami z niepełnosprawnościami i promowanie ich praw do pełnego uczestnictwa we wszystkich aspektach życia. Jest to również okazja do refleksji nad tym, w jaki sposób jednostki mogą przyczynić się do stworzenia bardziej inkluzywnego i sprawiedliwego społeczeństwa.

Europejski Dzień Niezależnego Życia obchodzony jest co roku 5 maja pod hasłem „Dumni, silni i widoczni”. Jest to okazja dla osób z niepełnosprawnościami i ich sojuszników, aby domagać się prawa do niezależnego życia, podnosić świadomość na temat barier, z którymi się spotykają i solidaryzować się z osobami przebywającymi w instytucjach i tymi, których głos nie jest słyszany.