Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Rzecznik Praw Obywatelskich omawia w wystąpieniu uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 listopada 2012 r. sygn. akt I OPS 4/12, w której stwierdzono, że o spełnieniu warunków wymaganych do nabycia prawa do emerytury pomostowej, w tym warunku w postaci okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszącego co najmniej 15 lat, rozstrzyga organ rentowy, a w razie wniesienia odwołania sąd powszechny. Prowadzenie ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz wydawanie decyzji administracyjnych przez organy Państwowej Inspekcji Pracy w sprawach związanych z prowadzeniem tej ewidencji ma służyć jedynie dokumentowaniu tego, że pracownik wykonuje prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Umieszczenie w ewidencji nie przesądza zaś o tym, że pracownik spełnia warunek nabycia prawa do emerytury pomostowej.

W ocenie Rzecznika potrzebne jest podjęcie inicjatywy ustawodawczej umożliwiającej inspektorom pracy wydawanie nakazów umieszczenia pracowników w ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Umieszczenie lub nieumieszczenie pracownika w ewidencji pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze przekłada się na zakres danych przekazanych przez płatnika składek w zgłoszeniach danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, a w konsekwencji wpływa na ustalenie okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, mającego zasadnicze znaczenie przy badaniu spełnienia jednego z warunków prawa do emerytury pomostowej. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o zweryfikowanie stanowiska o braku konieczności podjęcia stosownych działań legislacyjnych.