Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Zagadnieniem, które pozostaje w zainteresowaniu Rzecznika Praw Obywatelskich jest skuteczniejsza realizacja prawa dzieci do alimentów. Według danych BIG Info Monitor z lutego 2016 r. od płacenia alimentów uchyla się około 260 tysięcy osób, a łączna kwota zadłużenia alimentacyjnego wynosi około 8 miliardów złotych.

Skuteczne ściganie i osądzanie sprawców przestępstwa niealimentacji jest utrudnione. Należy bowiem wykazać, że w wyniku uporczywego uchylania się od obowiązku alimentacji pokrzywdzony został narażony na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

W Ministerstwie Sprawiedliwości podjęta została inicjatywa powołania przez Prezesa Rady Ministrów zespołu międzyresortowego, którego zadaniem będzie wypracowanie kompleksowych rozwiązań przeciwdziałających zjawisku niealimentacji.

Zdaniem Rzecznika konieczne jest zapewnienie sędziom orzekającym w tego typu sprawach odpowiednich szkoleń, które uwrażliwią na problematykę niealimentacji. W sprawach dotyczących przestępstw niealimentacji należałoby korzystać z takich środków jak podawanie wyroku do publicznej wiadomości, środki kompensacyjne (sąd, odstępując od wymierzenia kary, może orzec świadczenie pieniężne na cele społeczne) czy kary mieszane (krótkoterminowa kara pozbawienia wolności połączona z karą ograniczenia wolności). Środki te przyczyniłyby się do odpowiedniej reakcji wymiaru sprawiedliwości na tego typu czyny, a także powinny spowodować wzrost świadomości społeczeństwa o karalności niealimentacji.

Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Ministra Sprawiedliwości oraz Przewodniczącego Krajowej Rady Sądownictwa o podjęcie stosownych działań.