Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Niedawno media informowały o tym, że blisko 30 tys. mieszkańców Warszawy będzie musiało zapłacić podatek od długów umorzonych im przez władze miasta. Chodzi m.in. o zaległości za niezapłacony czynsz za lokale komunalne. Dotychczas nie musieli w takiej sytuacji płacić podatku.

Wynikało to z interpretacji indywidualnych wydanych w 2015 r. Wówczas resort finansów uważał, że warszawski ratusz nie ma obowiązku zaliczać umorzonego zadłużenia do przychodu dłużnika z innego źródła, a tym samym sporządzać PIT-8C.

Co się zmieniło?

W październiku 2016 r. Minister Rozwoju i Finansów z urzędu zmienił korzystne dla dłużników stanowisko. Aktualnie resort twierdzi, że w sytuacji gdy m. st. Warszawa udziela ulgi np. w postaci umorzenia należności cywilnoprawnej, to dłużnik oszczędza na wydatku, który zasadniczo musiałby zostać poniesiony. Takie zaoszczędzenie wydatku oznacza więc, że mieszkaniec się wzbogacił, bo nie musi już płacić za zadłużenie.

„Dłużnik zaoszczędził na wydatku, który musiałby zostać przez niego poniesiony, gdyby nie został mu umorzony dług. W wyniku takiego świadczenia w majątku dłużnika nie pojawił się wprawdzie realny dochód, ale zaoszczędzenie wydatków musi być traktowane na równi z przyrostem majątku” – twierdzi resort finansów.

Oznacza to, że warszawski ratusz ma obowiązek przekazania formularzy PIT-8C wszystkim tym, którym wcześniej umorzył zadłużenie, a także właściwym dla miejsca zamieszkania podatników urzędom skarbowym. Zatem osoby, którym umorzono m.in. należności czynszowe, będą musiały uregulować podatek.

Skala problemu

Taka interpretacja uderzy w najbardziej potrzebujących, którzy wpadają w spiralę długu, nie radzą sobie z opłatami za czynsz.

Z informacji otrzymanych przez Rzecznika wynika, że w pierwszych trzech kwartałach 2016 r. m. st. Warszawa dokonało 22.362 umorzeń należności cywilnoprawnych na łączną kwotę 8.469.338,60 zł.

RPO zapowiada działania

Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich zmiana stanowiska Ministra Rozwoju i Finansów godzi w prawa osób najbardziej potrzebujących. W sytuacji, gdy obywatele nie dysponują odpowiednimi środkami pozwalającymi na spłatę należności czynszowych, to oczywiste, że trudno jest im ponieść dodatkowy ciężar podatkowy z tytułu umorzenia.

W związku z tym, RPO zamierza podjąć działania mające na celu wsparcie mieszkańców Warszawy. RPO planuje skierowanie wystąpienia do Ministra Rozwoju i Finansów w tej sprawie oraz zaskarżenie niekorzystnych interpretacji zmieniających do sądu administracyjnego.