Biuletyn Informacji Publicznej RPO

19 września 2023 przedstawicielki Biura Rzecznika Praw Obywatelskich, Katarzyna Kopystyńska reprezentująca Zespół ds. Wykonywania Kar oraz Magdalena Dziedzic z Zespołu „Krajowy Mechanizm Prewencji Tortur” wzięły udział w XIV Kongresie Młodzieżowych Ośrodków Wychowawczych w Goniądzu.

Tegoroczna edycja Kongresu poświęcona była zmianom jakie wprowadzone zostały wraz z wejściem w życie ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich, funkcjonowaniu młodzieżowych ośrodków wychowawczych po zmianie przepisów, w tym wyzwaniom jakie pojawiły się w ostatnim czasie w obszarze kierowania nieletnich do placówek wychowawczych.

Katarzyna Kopystyńska z Zespołu ds. Wykonywania Kar, który zajmuje się m.in. rozpatrywaniem indywidualnych skarg dotyczących traktowania wychowanków w placówkach dla nieletnich, rozpoczęła dyskusję na temat wyzwań związanych ze: zmianą sposobu kierowania nieletnich do placówek wychowawczych, uruchomieniem w części placówek domów dla nieletnich matek z dziećmi, a także przygotowaniem MOW do przyjmowania nieletnich z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym. Obowiązująca do września 2022 r. ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich dopuszczała możliwość kierowania do placówek opiekuńczych nieletnich z niepełnosprawnością intelektualną wyłącznie w stopniu lekkim. Pobyt w takich placówkach nieletniego z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym, wiąże się natomiast z zupełnie innymi wyzwaniami, na które pracownicy MOW nie byli dotychczas przygotowywani.

Magdalena Dziedzic z Zespołu Krajowy Mechanizm Prewencji Tortur w swoim wystąpieniu zaprezentowała wnioski z wizytacji prewencyjnych KMPT przeprowadzonych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych po wejściu w życie ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich, a także omówiła najważniejsze problemy systemowe jakie nadal wymagają zmian, by poprawić bezpieczeństwo wychowanków i zwiększyć efektywność pracy młodzieżowych ośrodków wychowawczych. Jednymi z istotniejszych tematów są wciąż: brak wyspecjalizowanych ośrodków dla nieletnich z zaburzeniami psychicznymi czy wychowanków uzależnionych od substancji psychoaktywnych, brak adekwatnej opieki psychoterapeutycznej oraz terapii uzależnień w placówkach wychowawczych, brak efektywnego systemu pracy z rodziną wychowanka umieszczonego w placówce.