Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Jako Rzecznik Praw Obywatelskich w Międzynarodowym Dniu Eliminacji Przemocy Wobec Kobiet, rozpoczynającym międzynarodową kampanię 16 DNI DZIAŁAŃ PRZECIWKO PRZEMOCY ZE WZGLĘDU NA PŁEĆ, chciałbym zwrócić się do wszystkich osób i instytucji o zwiększenie wysiłków w tym zakresie. 

Przemoc psychiczna, fizyczna, ekonomiczna czy seksualna, w tym przemoc w rodzinie, to codzienność wielu kobiet w Polsce, znajdująca odzwierciedlenie również w skargach kierowanych do Rzecznika Praw Obywatelskich. Przemoc doświadczana przez kobiety jest naruszeniem podstawowych praw i wolności człowieka – prawa do życia i zdrowia, czy do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego. Jest też naruszeniem zakazu nieludzkiego i poniżającego traktowania oraz przejawem rażącej dyskryminacji ze względu na płeć. Kobiety często bowiem doświadczają przemocy ze względu na to, że są kobietami, a wszelkiego rodzaju przemoc, w tym przemoc domowa, dotyka je - jak wskazują policyjne i sądowe statystyki, w nieproporcjonalnie większym stopniu niż mężczyzn. 

Szczególną grupą osób narażonych na przemoc są kobiety starsze, z niepełnosprawnościami, ubogie, migrantki. W celu zapewnienia kobietom ochrony przed przemocą konieczne jest zwiększenie wysiłków nie tylko na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie, ale także tej, na którą kobiety narażone są w miejscach pracy, w przestrzeni publicznej, w szkołach, domach pomocy społecznej, czy w systemie ochrony zdrowia. Skuteczne przeciwdziałanie przemocy wobec kobiet to efektywne ściganie sprawców, ale także zapewnienie ochrony i wsparcia ofiarom, a przede wszystkim – zapobieganie wszelkim formom przemocy ze względu na płeć, co wymaga zaangażowania organów państwa, organizacji pozarządowych, ale i całego społeczeństwa. Konieczne są akcje edukacyjne kierowane zarówno do osób stosujących prawo, w tym do policjantów, prokuratorów i sędziów, ale także do całego społeczeństwa. Ofiary przemocy muszą mieć dostęp do pomocy prawnej i psychologicznej, potrzebne są mechanizmy prawne umożliwiające skuteczne izolowanie sprawcy przemocy w rodzinie od ofiary, a także skuteczne ściganie i karanie sprawców przemocy seksualnej oraz traktowanie jej ofiar z empatią i wrażliwością.

Liczę, że w dniu 10 grudnia  – Międzynarodowym Dniu Praw Człowieka, kończącym także akcję 16 DNI – będę mógł wskazać na podjęte zobowiązania i dalsze działania właściwych organów, których efektem będzie skuteczna ochrona przed przemocą i zapewnienie odpowiedniego wsparcia tym osobom, które stały się jej ofiarami.