Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Zalecenia Komitetu Praw Człowieka ONZ z rozpatrzenia VII Sprawozdania okresowego Polski z realizacji postanowień Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych WRAZ Z ROBOCZYM TŁUMACZENIEM POLSKIM

Data:

Komitet Praw Człowieka ONZ ogłosił rekomendacje z rozpatrzenia VII Sprawozdania okresowego Polski z realizacji postanowień Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych.  Do 5 października 2016 r. Pakt ratyfikowało 168 państw, w tym Polska, która ratyfikowała go w roku 1977.

Jak powstają rekomendacje Komitetu?

Komitet Praw Człowieka monitoruje okresowo, jak państwa-sygnatariusze realizują Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych. Składa się z 18 niezależnych ekspertów, światowej klasy specjalistów z zakresu praw człowieka.

Najpierw rząd składa Komitetowi swój raport.

Następnie na tej podstawie Komitet tworzy listę problemów do dyskusji i przedstawia rządowi.

W końcu następuje tzw. dialog - spotkanie, w czasie którego członkowie Komitetu wyjaśniają kolejne zagadnienia w rozmowie z delegacją rządu.

Diadlog w sprawie Polski miał miejsce 17 i 18 października - Polska broniła swojego VII Sprawozdania Okresowego Rzeczypospolitej Polskiej z realizacji postanowień Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, obejmującego okres od 15 października 2008 r.

Na tym posiedzeniu Komitetu Polskę reprezentowała delegacja rządowa z wiceministrem sprawiedliwości panem Łukaszem Piebiakiem na czele.

Swoje stanowisko przedstawiły także polskie organizacje pozarządowe zajmujące się prawami człowieka oraz Rzecznik Praw Obywatelskich https://www.rpo.gov.pl/pl/content/przestrzeganie-praw-czlowieka-w-polsce-przedstawiciele-rpo-na-spotkaniu-komitetu-praw-czlowieka-onz). Procedura przewiduje bowiem, że swoje stanowiska powinny też przedstawić Komitetowi instytucje i organizacje zajmujące się w danym kraju prawami człowieka. 

W czasie dialogu z Polską pytania członków Komitetu dotyczyły m.in.

  • Kryzysu konstytucyjnego, w tym niepublikowania wyroków Trybunału Konstytucyjnego
  • Przyczyn niepowołania 10 sędziów przez Prezydenta RP
  • Prawa kobiet do legalnych aborcji i tego, dlaczego kobiety masowo demonstrują na ulicach polskich miast
  • Odmowy finansowania niektórych organizacji pozarządowych zajmujących się przemocą domową wobec kobiet
  • Braku widocznej reakcji władz na przestępstwa motywowane nienawiścią (cytowany był też komentarz ministra Błaszczaka)
  • Realizacji zasady równego traktowania obywateli
  • Przepisów karzących za pomówienia (art. 212 KK)
  • Brak możliwości udziału w wyborach osób ubezwłasnowolnionych
  • Sytuacji cudzoziemców na przejściach granicznych
  • Praw nieletnich w policyjnych izbach dziecka oraz praw więźniów
  • Brak regulacji przestępstwa tortur w kodeksie karnym

Mandat Komitetu

Komitet Praw Człowieka (ang. Human Rights Committee) to organ kontrolny powołany na mocy artykułu 28 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych z 16 grudnia 1966 roku. Jego celem jest monitorowanie przestrzegania postanowień Paktu oraz jego dwóch Protokołów Fakultatywnych.

UWAGA! Komitetu nie należy mylić z Komisją Praw Człowieka ONZ (ang. United Nations Commission on Human Rights), która już nie funkcjonuje, a była organem pomocniczym Organizacji Narodów Zjednoczonych, powołanym w 1946 roku. Od 2006 roku jej miejsce zajęła Rada Praw Człowieka ONZ. Komisja Praw Człowieka była podstawowym forum ONZ zajmującym się ochroną i promowaniem praw człowieka. Składała się z przedstawicieli państw - podczas gdy Komitet Praw Człowieka to grono ekspertów, którzy musza wykazać się dorobkiem w dziedzinie praw człowieka.

 

Zgodnie z art. 40 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych (dalej MPPOiP):

Państwa-Strony Paktu zobowiązują się do przedkładania sprawozdań na temat środków przedsięwziętych przez nie w celu realizacji praw uznanych w niniejszym Pakcie oraz postępu dokonanego w dziedzinie korzystania z tych praw.

Wszystkie Państwa-Strony są zobowiązane do składania regularnych sprawozdań do Komitetu, w jaki sposób prawa są realizowane, Komitet bada każdy raport i przedstawia zalecenia dla państwa w tzw. "uwagach końcowych". Wynika to z art. 40 MPPOiP.

Pakt zobowiązuje Państwa-Strony do zapewnienia praw obywatelskich i politycznych takich jak m.in.: prawo do życia, wolność religii i swoboda wyznania, wolność słowa i zgromadzeń, prawo uczestniczenia w wyborze władzy, równość wobec prawa.

Do 5 października 2016 r. Pakt ratyfikowało 168 państw, w tym Polska, która ratyfikowała go w roku 1977.

MPPOiP wchodzi, wraz z Międzynarodowym Paktem Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych oraz Powszechną Deklaracją Praw Człowieka, w skład międzynarodowych regulacji w dziedzinie ochrony praw człowieka.

Skład Komitetu Praw Człowieka ONZ

Komitet Praw Człowieka składa się z 18 niezależnych ekspertów, którzy są osobami o wysokim poziomie moralnym i uznanej kompetencji w dziedzinie praw człowieka.

Członkowie są wybierani na okres czterech lat przez Państwa-Strony zgodnie z artykułami 28 i 39 Paktu. Członkowie działają we własnym imieniu i mogą być wybrani ponownie.

W latach 1998–2000 i 2003–2006 zasiadał w tym Komitecie Praw Człowieka ONZ, w tym jako jego wiceprzewodniczący w okresie 2003–2004 wybitny polski prawnik prof. Roman Wieruszewski.

 

Prof. Yadh BEN ACHOUR, profesor prawa w Tunisie, przewodniczący Najwyższej Instancji ds. Realizacji Celów Rewolucji, Reformy Politycznej i Transformacji Demokratycznej.

Tunezja

Dr Lazhari BOUZID, senator i członek komisji spraw zagranicznych

Algieria

Prof. Sarah CLEVELAND, profesor prawa na Columbia Law School, Nowy Jork, przedstawicielka USA w  Komisji Weneckiej

USA

Prof. Olivier de FROUVILLE, profesor prawa Uniwersytetu Panthéon-Assas (Paris 2)

Francja

Amb. Ahmad Amin FATHALLA, ambasador Egiptu w Holandii, przedstawiciel Egiptu w Miedzynarodowym Trybunale Karnym 

Egipt

Prof. Yuji IWASAWA (wiceprzewodniczacy), profesor prawa międzynarodowego Uniwersytetu w Tokio

Japonia

Prof. Ivana JELIC, katedra prawa międzynarodowego Uniwerystetu w Czarnogórze

Czarnogóra

Amb. Duncan Laki MUHUMUZA, prawnik, adwokat, radca Stałej Misji Ugandy przy ONZ

Uganda

Prof. Photini PAZARTZIS, profesor prawa mieszynarodowego na Uniwersytecie w Atenach, wykładała w Cambridge, hadze, Bordeaux, Wiedniu, Oksfordzie; doradczyni greckiego MSZ 

Grecja

Prof. Mauro POLITI, profesor prawa międzynarodowego na Uniwersytecie w Tarencie. W latach 1969-1983 pracował jako sędzia w Oristano i Mediolanie. 1992-2001 był radcą prawnym Stałego Przedstawicielstwa Włoch przy ONZ, brał udział w pracach przygotowawczych Międzynarodowego Trybunału Karnego, był współautorem Statutu MTK, uczestnikiem negocjacji dotyczących jego ratyfikacji, a także członkiem włoskiej delegacji w Komisji Przygotowawczej MTK.

Włochy

Sir Nigel RODLEY, profesor prawa, Uniwersytet w Essex, wykładał też na Dalhousie University, New School for Social Research (New York), i w London School of Economics

Wlk. Brytania

Prof. Victor Manuel RODRÍGUEZ RESCIA, profesor prawa na Uniwersytecie DePaul, członek Podkomitetu ONZ ds Prewencji Tortur (SPT)

Kostaryka

Prof.  Fabián Omar SALVIOLI – (przewodniczący), profesor prawa, Uniwersytet La Plata, dyrektor Instytutu Praw Człowieka

Argentyna

Dheerujlall. B. SEETULSINGH (wiceprzewodniczący), przewodniczący Narodowej Rady Praw Człowieka, były sędzia Sądu Najwyższego

Mauritius

Prof.  Anja SEIBERT-FOHR (wiceprzewodnicząca), profesor prawa międzynarodowego, Uniwersytet w Getyndze, światowej sławy ekspertka od praw człowieka, wykształcona w USA i w Niemczech, dysponuje wiedzą praktyczną dotyczącą prawodawstwa Europy Wschodniej, Azji Centralnej i Południowej Afryki.

Niemcy

Prof. Yuval SHANY, katedra prawa Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie, wykłada także na Uniwersytecie w Michigan

Izrael

Konstantine VARDZELASHVILI (sprawozdawca), sędzia i wiceprzewodniczący Trybunału Konstytucyjnego, sędzia ad hoc Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

Gruzja

Margo WATERVAL, wykładowczyni praw człowieka na Uniwersytecie Antona de Kom

Surinam

 

Ważne linki:

Załączniki:

Autor informacji: Anna Kabulska
Data publikacji:
Osoba udostępniająca: Agnieszka Jędrzejczyk