Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Szanowni Państwo!

Pragniemy poinformować, że newsletter w tej formie przestanie się ukazywać z końcem czerwca 2016 r.

Zmieniamy formułę, chcemy ułatwić Państwu korzystanie z naszych informacji.

Nowy newsletter będzie bardziej czytelny. Wprowadzamy też możliwość korzystania tylko z wybranych działów tematycznych.

Jeśli chcecie Państwo dalej korzystać z naszych usług, prosimy o PONOWNE zarejestrowanie się na stronie https://www.rpo.gov.pl/pl/newsletter/subscriptions

Nowy newsletter można subskrybować w całości lub wskazać tematy, które szczególnie Państwa interesują.

Jeśli nie chcecie Państwo otrzymywać naszego biuletynu, nie musicie nic robić – subskrypcja wygaśnie 30 czerwca, a Państwa dane zostaną usunięte z bazy.

 

Adam Bodnar na Święto Konstytucji

- To jest święto, które podkreśla znaczenie Konstytucji dla regulowania naszego życia społecznego, dla relacji pomiędzy jednostką a państwem. Święto, które określa, dlaczego wszyscy obywatele mają być równi wobec prawa, dlaczego nas wszystkich ma obowiązywać konstytucja – mówił rzecznik praw obywatelskich dr Adam Bodnar w specjalnym nagraniu z okazji Święta Konstytucji Trzeciego Maja.

Adam Bodnar rozmawiał z nuncjuszem apostolskim abp. Celestino Migliore

Rzecznik praw obywatelskich spotkał się z nuncjuszem apostolskim w Polsce Jego Ekscelencją księdzem arcybiskupem Celestino Migliore. Rozmowa dotyczyła m.in. działań na rzecz osób bezdomnych i pomocy, której udziela Kościół, biedy, wykluczenia, a także przestępstw motywowanych nienawiścią i uprzedzeniami [więcej].

RPO zaprasza na Kongres Kobiet

Rzecznik praw obywatelskich dr Adam Bodnar i zastępczyni RPO dr Sylwia Spurek wezmą udział w VIII Kongresie Kobiet, który odbędzie się w dniach 13-14 maja na warszawskim Torwarze. Informacje o działaniach RPO na rzecz praw kobiet są dostępne na stronie rpo.gov.pl

Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego ws. przenoszenia prokuratorów

Nowa ustawa o prokuraturze pozwala na potraktowanie prokuratorów w sposób, który przekreśla cały dotychczasowy dorobek zawodowy. Reorganizacja prokuratury stała się bowiem podstawą do całkowicie arbitralnej weryfikacji kadrowej. Arbitralnej, bo ustawa nie zawiera kryteriów jej przeprowadzenia. Rzecznik złożył w tej sprawie wniosek do Trybunału Konstytucyjnego [więcej].

Publiczne konsultacje RPO na temat projektu ustawy o działaniach antyterrorystycznych

- Nie możemy sprowadzać debaty do tego, czy jesteśmy za terrorystami czy nie. Debata nad projektem ustawy antyterrorystycznej powinna być poważna, a opinia publiczna powinna dowiedzieć się, czego dotyczą zmiany. Nie możemy nie zabierać głosu  - powiedział Adam Bodnar podsumowując spotkanie konsultacyjne w sprawie projektu ustawy [relacja, pierwsze wnioski i film z komentarzami uczestników spotkania].

Wniosek do Trybunału ws. kontroli operacyjnej

Rzecznik złożył wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zasad wykorzystania dowodów uzyskanych z kontroli operacyjnej. Zdaniem RPO naruszają one takie konstytucyjne  prawa i wolności jak prawo do prywatności, tajemnicę komunikacji, czy nienaruszalność mieszkania [więcej].

Przyspieszenie postępowań dotyczących przemocy w rodzinie

Osoba doświadczająca przemocy w rodzinie może wystąpić do sądu o zobowiązanie sprawcy do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania. Ze spraw badanych w Biurze RPO wynika jednak, że szybkie zakończenie postępowania sądowego w takich sytuacjach jest w praktyce trudne do osiągnięcia. Rzecznik zwrócił się do Ministra Sprawiedliwości z pytaniem, czy resort zamierza podjąć działania, które usprawnią przebieg tych postępowań [więcej].

Uchylenie mandatu karnego

Osoby ukarane grzywną w postępowaniu mandatowym wskazują w skargach do Rzecznika na ograniczone możliwości uchylenia prawomocnego mandatu karnego. Pomimo wprowadzenia zmian w przepisach, zgodnie z postulatami RPO, obowiązujący stan prawny nadal budzi pewne zastrzeżenia. Rzecznik zwrócił się do Ministra Sprawiedliwości o rozszerzenie przesłanek uchylenia prawomocnego mandatu, a także umożliwienie ubiegania się o odszkodowanie w przypadku jego  uchylenia [więcej].

Czy Polsce potrzebna jest nowa konstytucja? – Debata NZS UW

– Zmiany w Konstytucji mogą być daleko idące – ja postuluję te, które zwiększą zakres praw i wolności – ale sama możliwość wcale nie znaczy, że powinniśmy już teraz Konstytucję zmieniać – mówił Adam Bodnar podczas debaty zorganizowanej przez Niezależne Zrzeszenie Studentów Uniwersytetu Warszawskiego [więcej].

Redukcja płatności obszarowych

Rzecznik otrzymuje wiele skarg od spółdzielni rolniczych w kwestii mechanizmu redukcji jednolitej płatności obszarowej. Obecny stan prawny nie uwzględnia zróżnicowania dużych podmiotów rolniczych objętych taką redukcją, a w szczególności specyfiki spółdzielni rolniczych. Rzecznik ponownie skierował w tej sprawie wystąpienie do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi [więcej].

Czy roboty budowlane, których realizacja nie wymaga ani pozwolenia na budowę ani zgłoszenia, podlegają nadzorowi budowlanemu?

Naczelny Sąd Administracyjny zarejestrował pod sygn. akt II OPS 1/16 zagadnienie prawne przedstawione do rozpoznania przez RPO. Uchwała NSA wyjaśni, czy roboty i obiekty budowlane, których realizacja nie wymaga ani uzyskania pozwolenia na budowę ani nie jest objęta obowiązkiem zgłoszenia, podlegają nadzorowi budowlanemu pod względem ich zgodności z prawem budowlanym, w tym przepisami techniczno-budowlanymi [więcej].

Ustawa o biegłych rewidentach

W związku z pracami nad projektem ustawy o biegłych rewidentach Rzecznik przedstawił Ministrowi Finansów najważniejsze postulaty zawarte w swoich wcześniejszych wystąpieniach dotyczących tej tematyki [więcej].

Osoby bezprawnie użytkujące grunty a dopłaty

Do RPO wpływają skargi dotyczące pobierania dopłat dla rolników przez osoby bezprawnie użytkujące grunty. Przyjęte rozwiązania prawne są - w ocenie Rzecznika - niewystarczające. Dlatego RPO wystąpił do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o zmianę przepisów w taki sposób, aby umożliwić Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa weryfikowanie charakteru posiadania gruntów rolnych [więcej].

Opłaty za odpady komunalne

Skargi obywateli wskazują, że obowiązujące zasady gospodarowania odpadami komunalnymi wymagają zmiany.  Zastrzeżenia dotyczą ustalania opłaty ryczałtowej za gospodarowanie odpadami komunalnymi dla właścicieli nieruchomości wykorzystywanych, przez część roku, na cele rekreacyjne. Obciążenia z tego tytułu wzrosły kilkukrotnie. O problemach właścicieli tych nieruchomości Rzecznik informuje w wystąpieniu do Ministra Środowiska [więcej].

Współpraca RPO z Policją i Fundacją ITAKA w sprawie osób zaginionych

O zasadach etyki poszukiwań osób zaginionych rozmawiano podczas spotkania rzecznika praw obywatelskich z pełnomocnikami ds. ochrony praw człowieka z komend wojewódzkich Policji, CBŚP, szkół Policji i Centrum Poszukiwań Osób Zaginionych KGP. W wydarzeniu wzięli również udział przedstawiciele Fundacji ITAKA [więcej].

Spotkanie ze studentami programu Erasmus

Zagraniczni studenci uczący się w Polsce w ramach programu Erasmus+ rozmawiali z dr. Adamem Bodnarem o atmosferze, jaka ich otacza w naszym kraju. Rzecznik zorganizował to spotkanie po tym, jak w Koninie, w czasie spotkań regionalnych, usłyszał o przypadkach ataków na studentów z zagranicy [więcej].

W maju RPO spotyka się z mieszkańcami Warmii i Mazur

20 maja w  godzinach 10:00-12:00 w  Olsztynie, a w godzinach 16:00-18:00 w Iławie  odbędą się spotkania z Rzecznikiem Praw Obywatelskich. Będzie to okazja do rozmowy na temat szanowania i respektowania praw obywatela w praktyce. Więcej informacji (i formularz zgłoszeniowy): https://spotkaniaregionalne.rpo.gov.pl/

RPO ws. likwidacji Rady do spraw Przeciwdziałania Dyskryminacji Rasowej, Ksenofobii i związanej z nimi Nietolerancji

Decyzja o rozwiązaniu Rady wydaje się niezrozumiała i może zostać negatywnie odebrana również na forum międzynarodowym – tak Rzecznik odniósł się do informacji o likwidacji Rady do spraw Przeciwdziałania Dyskryminacji Rasowej, Ksenofobii i związanej z nimi Nietolerancji. Treść oświadczenia RPO jest dostępna na stronie rpo.gov.pl

O skuteczności przepisów ustawy o równym traktowaniu

Rzecznik przedstawił Pełnomocnikowi Rządu ds. Społeczeństwa Obywatelskiego i Równego Traktowania ocenę skuteczności regulacji zawartych w ustawie o równym traktowaniu. Wyraził także nadzieję, że współpraca obu instytucji w przeciwdziałaniu i zwalczaniu dyskryminacji może przyczynić się do upowszechnienia wiedzy na temat obowiązujących przepisów antydyskryminacyjnych [więcej].

Rzecznik spotkał się z Agnieszką Kozłowską-Rajewicz

Dr Adam Bodnar spotkał się z dr Agnieszką Kozłowską-Rajewicz deputowaną do Parlamentu Europejskiego i pełnomocniczką rządu ds. równego traktowania w latach 2011-2014. Rozmowa dotyczyła ochrony praw człowieka, przeciwdziałania dyskryminacji, promowania zasady równego traktowania a także wyzwań, które stoją przed Parlamentem Europejskim.

Dostępność lekcji religii mniejszości wyznaniowych i etyki

W wystąpieniu do Minister Edukacji Narodowej, Rzecznik przedstawił zalecenia zawarte w raporcie pt. „Dostępność lekcji religii wyznań mniejszościowych i lekcji etyki w ramach systemu edukacji szkolnej.” RPO poprosił o ich analizę i rozważenie nowelizacji obowiązujących przepisów w tym zakresie [więcej].

Minister Antoni Macierewicz zgadza się z RPO w sprawie ochrony praw kobiet-żołnierzy

Do Rzecznika zwróciła się kobieta zwolniona z zawodowej służby wojskowej w czwartym miesiącu ciąży. Badając tę sprawę RPO uznał, że obecne przepisy nie gwarantują kobietom-żołnierzom wystarczającej ochrony i skierował wystąpienie do Ministra Obrony Narodowej. W odpowiedzi minister Antoni Macierewicz przyznał,  że niezbędne jest wypracowanie dodatkowych rozwiązań i przedstawił propozycję nowelizacji ustawy w tym zakresie [więcej].

Edukacja dzieci z niepełnosprawnością intelektualną

Dzieci i młodzież z głęboką niepełnosprawnością intelektualną funkcjonują faktycznie poza systemem edukacji, mimo że konstytucyjnym obowiązkiem państwa jest zapewnienie wszystkim obywatelom powszechnego i równego dostępu do wykształcenia. Nie mają statusu uczniów, a na zajęciach nie obowiązuje podział na grupy wiekowe, ani na poszczególne etapy edukacji. Rzecznik zwrócił się do Minister Edukacji Narodowej z prośbą o rozważenie ewentualnej zmiany przepisów w tym zakresie [więcej].

Koperta życia - akcja dla seniorów na Śląsku

Rzecznik Praw Obywatelskich przyłączył się do akcji Koperta Życia na Śląsku. Jej celem jest przede wszystkim pomoc osobom starszym czy schorowanym, które ze względu na swój stan zdrowia nie zawsze są w stanie udzielić pełnej informacji służbom ratowniczym [więcej].

Senior ma prawo do niezależnego życia i integracji społecznej – RPO na Kongresie „Obywatel Senior”.

Dr Adam Bodnar był gościem drugiego dnia Kongresu „Obywatel Senior” organizowanego już po raz 5. w Parku Śląskim. Mówił m.in. o tym, że seniorzy, również  ci, których starość doświadcza ograniczeniami i chorobą, mają prawo na równi z innymi osobami do decydowania o sobie, do niezależnego życia i do włączenia w środowisko społeczne [więcej].

Potrzebne są regulacje dotyczące prywatnych domów opieki

Rzecznik wystąpił do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie zmiany przepisów, na podstawie których działają prywatne domy opieki tak, aby nie dopuścić do powtarzania się nagłośnionych ostatnio przypadków naruszania praw przebywających tam osób starszych, chorych i niepełnosprawnych [więcej].

Jeszcze raz o akcji „Za Starość naszą i waszą!”

Z okazji Europejskiego Dnia Solidarności Międzypokoleniowej RPO zaprasza do udziału w akcji „Za starość naszą i waszą!”. Stworzenie silnej grupy organizacji senioralnych, obywatelskich i aktywnych mieszkańców pomoże w informowaniu osób starszych o planowanej Konwencji i włączaniu ich głosu do szerszej debaty [informacje i formularz ułatwiający zgłoszenie udziału w akcji].

Czy w polskich więzieniach karę odbywają osoby z niepełnosprawnością psychiczną lub intelektualną? – skutki działania RPO

W wyniku wniosku Rzecznika, Sąd Okręgowy w Gdańsku wznowił postępowanie w sprawie pana Patryka. Jest to jedna z osób, do której dotarli pracownicy Biura RPO. W toku badań ustalili, że w więzieniach przebywają osoby z niepełnosprawnością intelektualną lub psychiczną, które nigdy nie powinny były tam trafić [więcej].

Telefoniczny kontakt zatrzymanego z adwokatem

Zasady kontaktu z adwokatem bądź radcą prawnym dla wszystkich zatrzymanych powinny być jednolite, jasne i precyzyjne. Dotyczy to także uregulowania kontaktów telefonicznych zatrzymanego z adwokatem. W sytuacji zatrzymania podstawowe znaczenie ma przystępna informacja, przekazana przez funkcjonariuszy policji. Na te kwestie Rzecznik zwrócił uwagę Ministra Sprawiedliwości oraz Pełnomocnika Komendanta Głównego Policji ds. Ochrony Praw Człowieka.

Wizyta RPO w Lublinie

"Rola RPO w demokratycznym państwie prawa" to tytuł wykładu, który dr Adam Bodnar wygłosił na Wydziale Politologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Podczas wizyty w stolicy województwa lubelskiego rzecznik spotkał się także funkcjonariuszami Policji, z którymi rozmawiał o konieczności zapobiegania przypadkom stosowania tortur, nieludzkiego lub poniżającego traktowania osób pozbawionych wolności.

Zastępca RPO i pracownicy Zespołu do spraw Wykonywania Kar w Areszcie Śledczym w Łodzi

9 maja  dwaj pracownicy Zespołu do spraw Wykonywania Kar wraz z Zastępcą RPO Krzysztofem Olkowiczem przeprowadzili w Areszcie Śledczym w Łodzi badanie skarg, jakie wpłynęły do Biura RPO z tej jednostki penitencjarnej [więcej].

Status osoby chorej psychicznie w świetle polskiego prawa" - konferencja na Uniwersytecie Jagiellońskim

7 maja na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie odbyła się Ogólnopolska Konferencja Naukowa  „Status Osoby Chorej Psychicznie w świetle polskiego prawa”. Konferencja, organizowana przez Koło Naukowe Prawa Medycznego UJ, zgromadziła niezwykłe grono panelistów: psychiatrów, prawników – praktyków i wykładowców akademickich, studentów prawa, rzeczników praw pacjenta szpitali psychiatrycznych. Na sali obecni byli także pacjenci jednego ze szpitali psychiatrycznych w Krakowie wraz z wychowawczynią [więcej].

Osadzeni chorzy na zapalenie wątroby typu C

Rzecznik ponownie wystąpił do Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w sprawie sytuacji osób pozbawionych wolności, chorych na wirusowe zapalenie wątroby typu C.  Zdaniem Rzecznika przekazane dotychczas informacje o leczeniu tej grupy osadzonych nie są wystarczające [więcej].

Kolejna kasacja RPO ws. umieszczenia w zakładzie psychiatrycznym

Rzecznik wniósł kasację  w sprawie pana Stanisława, który po 8 latach został wypuszczony z zakładu psychiatrycznego. W uzasadnieniu decyzji o zwolnieniu sąd wskazał na pozytywną ocenę zdrowia psychicznego pacjenta oraz fakt, że zarzucany mu czyn przestał być przestępstwem, a stał się wykroczeniem  - chodziło o kradzież 7 paczek kawy. Mimo wypuszczenia pana Stanisława ze szpitala psychiatrycznego nadal prawomocne jest postanowienie sądu rejonowego o umieszczeniu go w tej placówce. RPO wniósł o uchylenie postanowienia i umorzenie postępowania [więcej].

Prawa osadzonych niebezpiecznych

29 kwietnia pracowniczka Biura RPO uczestniczyła  w Olsztyńskiej  Konferencji Penitencjarnej „Współczesne systemy penitencjarne” organizowanej przez Katedrę Międzynarodowego Prawa Publicznego Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie i Koło Naukowe Międzynarodowej Polityki Penitencjarnej, poświęconej m.in. problematyce niepełnosprawnych intelektualnie w jednostkach penitencjarnych, osadzonych niebezpiecznych. Ewelina Brzostymowska z BRPO wygłosiła referat „Działalność RPO w kontekście osadzonych niebezpiecznych”.