Newsletter 11 - 17 kwietnia 2016
Szanowni Państwo!
Newsletter w tej formie przestanie się ukazywać z końcem czerwca 2016 r.
Zmieniamy formułę, chcemy ułatwić Państwu korzystanie z naszych informacji.
Nowy newsletter będzie bardziej czytelny. Wprowadzamy też możliwość korzystania tylko z wybranych działów tematycznych.
Jeśli chcecie Państwo dalej korzystać z naszych usług, prosimy o PONOWNE zarejestrowanie się na stronie https://www.rpo.gov.pl/pl/newsletter/subscriptions
Nowy newsletter można subskrybować w całości lub wskazać tematy, które szczególnie Państwa interesują.
Jeśli nie chcecie Państwo otrzymywać naszego biuletynu, nie musicie nic robić – subskrypcja wygaśnie 30 czerwca, a Państwa dane zostaną usunięte z bazy.
Odznaczenia RPO dla twórczyń przychodni dla bezdomnych Lekarze Nadziei
Dr Maria Sielicka-Gracka oraz dr Monika Madalińska, które pracują jako wolontariuszki w Przychodni dla Bezdomnych przy ul. Wolskiej 172 w Warszawie, zostały odznaczone 11 kwietnia Odznakami Honorowymi Rzecznika Praw Obywatelskich. Uroczystość odbyła się w Teatrze na Woli podczas charytatywnego koncertu muzycznego "Jesteśmy (z) Nadzieją" [więcej].
PRAWA I WOLNOŚCI OBYWATELSKIE, WYMIAR SPRAWIEDLIWOŚCI
Zwrot kosztów ustanowienia obrońcy z wyboru w razie umorzenia postępowania
Pan Jan został obwiniony o spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Z uwagi na przedawnienie karalności czynu sąd drugiej instancji uchylił wyrok sądu rejonowego wymierzający obwinionemu karę grzywny i umorzył postępowanie. Sąd okręgowy kosztami procesu obciążył skarb państwa. Mimo że obwiniony był reprezentowany przez obrońcę z wyboru, sąd okręgowy nie zasądził od skarbu państwa zwrotu poniesionych przez niego kosztów z tego tytułu. Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich – niesłusznie [więcej].
Departament Stanu USA o prawach człowieka w Polsce
Departament Stanu USA opublikował 13 kwietnia doroczny raport poświęcony przestrzeganiu praw człowieka w 199 krajach świata. W przypadku Polski analitycy wskazują na problemy, które są przedmiotem stałej uwagi Rzecznika Praw Obywatelskich (jego działania opisane są zresztą w raporcie jako niezależne i zdaniem organizacji pozarządowych – efektywne) [więcej].
Głoduje i domaga się publikacji wyroku TK
W poniedziałek 11 kwietnia przedstawiciel rzecznika praw obywatelskich Adama Bodnara odwiedził Andrzeja Miszka, który od 26 dni prowadzi protest głodowy przed Kancelarią Prezesa Rady Ministrów. Pan Miszk domaga się publikacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 9 marca, zgodnie z którym przyjęta przez parlament i podpisana przez prezydenta nowelizacja ustawy o Trybunale jest niekonstytucyjna [więcej].
Monitoring wizyjny w domach pomocy społecznej
Instalowanie kamer telewizji przemysłowej (monitoringu) w domach pomocy społecznej – bez podstawy ustawowej – może naruszać przepisy Konstytucji, a także postanowienia międzynarodowych aktów prawnych gwarantujących prawo do prywatności. Rzecznik zwrócił się do Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o jak najszybsze podjęcie prac nad uregulowaniem tej kwestii [więcej].
Konferencja dotycząca prawa wykroczeń
Analiza obowiązującego prawa wykroczeń i wskazanie pożądanych kierunków zmian były głównymi tematami konferencji, która odbyła się w Biurze RPO. Wśród najważniejszych problemów poruszanych podczas spotkania były m.in. brak przesłanki znikomej społecznej szkodliwości czynu, problem podwójnego karania oraz nadmierna represyjność prawa o wykroczeniach [więcej].
ALIMENTY
Stosowanie SDE wobec skazanych za niealimentację
Około 190 tysięcy osób uchyla się od płacenia alimentów, a łączna kwota zadłużenia alimentacyjnego wynosi 6,8 mld zł. We wspólnym wystąpieniu Rzecznik Praw Obywatelskich oraz Rzecznik Praw Dziecka zwrócili się do Ministra Sprawiedliwości z postulatem szerszego wykorzystania Systemu Dozoru Elektronicznego wobec osób skazywanych za niealimentację [więcej].
PRACA
Przedsiębiorcy prowadzący biura usług płatniczych
W marcu br. Rzecznik zwrócił uwagę na potrzebę zmniejszenia obciążeń finansowych nałożonych na biura usług płatniczych, w szczególności opłat na pokrycie kosztów nadzoru sprawowanego przez KNF. Teraz Ministerstwo Finansów przedstawiło stanowisko w tej sprawie [więcej].
O klauzulach społecznych w zamówieniach publicznych
W ocenie Rzecznika brakuje mechanizmów pozwalających na skuteczne wykluczenie firmy wyzyskującej pracowników z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. W odpowiedzi na wystąpienie RPO, Prezes Urzędu Zamówień Publicznych przypomniała obowiązujące w tym zakresie regulacje i poinformowała o planowanych zmianach [więcej].
PODATKI
O niejasnej definicji pojęcia „budowli”
Rzecznik po raz kolejny zwrócił się do Ministerstwa Finansów w sprawie stworzenia jasnej definicji „budowli” dla celów podatkowych. Resort poinformował, że prowadzone są prace legislacyjne w tym zakresie [więcej].
SPOTKANIA REGIONALNE
Spotkania Adama Bodnara w województwie łódzkim
Prawa osób starszych i osób z niepełnosprawnościami, problemy działkowców i sprawy mieszkaniowe – to niektóre z tematów, które pojawiły się w trakcie rozmów rzecznika praw obywatelskich z przedstawicielami organizacji pozarządowych w województwie łódzkim. Spotkania Adama Bodnara zostały zorganizowane w Skierniewicach, Piotrkowie Trybunalskim i Łodzi [więcej].
RÓWNE TRAKTOWANIE
Kongresy Kobiet – w Koszalinie i na Śląsku
„Kobiecy Koszalin” – pod tym hasłem 16 kwietnia odbył się IV Regionalny Kongres Kobiet w Koszalinie, w którym wziął udział rzecznik praw obywatelskich. W swoim wystąpieniu dr Adam Bodnar zwrócił uwagę na problem dyskryminacji ze względu na płeć. Na spotkanie Śląskiego Kongresu Kobiet rzecznik przygotował filmowe przesłanie [więcej].
Przestępstwa motywowane uprzedzeniami – seminarium nt. zaleceń OBWE
Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE wydało zalecenia dotyczące polskiego Kodeksu karnego, w których wskazało na potrzebę wprowadzenia surowszych kar dla sprawców przestępstw motywowanych uprzedzeniami i zwiększenia ochrony ofiar przestępstw popełnionych ze względu na płeć, orientację seksualną, tożsamość płciową i niepełnosprawność. Stanowisko OBWE było głównym tematem seminarium zorganizowanego w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich w Warszawie przez Koalicję Przeciwko Przestępstwom Motywowanym Uprzedzeniami [więcej].
O relokacji cudzoziemców
Rząd Rzeczypospolitej Polskiej jest świadomy dotychczasowych zobowiązań podjętych na forum Unii Europejskiej w zakresie relokowania do Polski uchodźców z Grecji i Włoch. Samą relokację uzależnia od sprawnego przeprowadzenia procedur sprawdzających cudzoziemców pod względem bezpieczeństwa [więcej].
BEZDOMNI
Standaryzacja usług na rzecz osób bezdomnych
Planowana standaryzacja usług świadczonych na rzecz osób bezdomnych budzi obawy organizacji społecznych. Nowe wymogi mogą prowadzić do ograniczenia ich działalności. Dostosowanie już istniejących placówek do nowych standardów może bowiem wiązać się z koniecznością podjęcia kosztownych i czasochłonnych działań. Komisja Ekspertów ds. Przeciwdziałania Bezdomności przy RPO zaapelowała do Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o niezwłoczne przeprowadzenie konsultacji społecznych w tym zakresie [więcej].
PRAWA POZBAWIONYCH WOLNOŚCI
Zmiany w funkcjonowaniu systemu dozoru elektronicznego od 15 kwietnia
System dozoru elektronicznego (SDE) pozwala na stałe, ale dyskretne kontrolowanie zachowania osoby skazanej: sąd wyznacza jej obowiązki i np. zgodnie z podanym harmonogramem osoba poddana kontroli musi np. przebywać w domu lub innym miejscu odbywania kary w ściśle określonych godzinach. Od 15 kwietnia wchodzą w życie zmiany, które pozwolą ponownie na stosowanie SDE w przypadku kary pozbawienia wolności, a nie tylko ograniczenia wolności [więcej].
O osobach z niepełnosprawnością intelektualną w zakładach karnych
Brak odpowiedniego przygotowania kadry więziennej do pracy z osadzonymi z niepełnosprawnością intelektualną to problem wielokrotnie sygnalizowany przez Rzecznika Praw Obywatelskich. W odpowiedzi na ostatnie wystąpienie w tej sprawie Zastępca Dyrektora Generalnego Służby Więziennej poinformował m.in. o programie szkolenia zawodowego funkcjonariuszy SW [więcej].
O opiece psychiatrycznej dla pozbawionych wolności
Więzienna służba zdrowia nie jest w stanie zapewnić natychmiastowego leczenia osobie bezwzględnie wymagającej hospitalizacji psychiatrycznej. Tymczasem rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 23 czerwca 2015 r. zobowiązuje do przyjmowania do jednostek penitencjarnych także osób w stanie zagrożenia życia. Z odpowiedzi Zastępcy Dyrektora Generalnego SW na wystąpienie RPO w tej sprawie wynika, że w trakcie prac legislacyjnych nie wzięto pod uwagę opinii przedstawionej przez Służbę Więzienną [więcej].
O warunkach sanitarnych w więzieniach
Aby zapewnić więźniom prawo do intymności, Służba Więzienna zabudowała 918 kącików sanitarnych – takiej informacji udzielił RPO Zastępca Dyrektora Generalnego Służby Więziennej. Zabudowanie wszystkich kącików zajmie 4-5 lat [więcej].
O readaptacji społecznej skazanych
W wystąpieniu generalnym do ministra Zbigniewa Ziobro rzecznik praw obywatelskich zwrócił w lutym uwagę na sytuację skazanych, którzy po opuszczeniu murów więziennych, mogą nie radzić sobie na wolności. Dlatego tak ważna jest udzielana im pomoc: może ona znacząco przyczynić się do zapobieżenia ponownemu wejściu w konflikt z prawem, zwiększając tym samym poczucie bezpieczeństwa wszystkich obywateli. W odpowiedzi Minister Sprawiedliwości zgodził się, że pomoc w readaptacji byłych więźniów do życia na wolności to bardzo ważna rzecz. Podkreślił jednak, że nie jest to zadanie Ministra Sprawiedliwości [więcej].
ROLNICY
Warunki przyznawania płatności ekologicznej
Niektórzy rolnicy nie składali wniosku o przyznanie płatności ekologicznej w 2014 roku, ponieważ byli przekonani, że nie spełniają wprowadzonego wówczas wymogu wytworzenia określonej ilości produktu ekologicznego. W tym samym roku kalendarzowym Ministerstwo uznało, że wymóg ten nie uwzględnia specyfiki funkcjonowania małych gospodarstw i zmieniło rozporządzenie. Pomimo zniesienia dodatkowego wymogu, rolnicy nie mogli już jednak uzyskać płatności ekologicznej. Rzecznik wystąpił w tej sprawie do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi [więcej].
INNE DZIAŁANIA RPO
Rzecznik na obchodach 1050. rocznicy chrztu Polski
Rzecznik praw obywatelski dr Adam Bodnar wziął udział w uroczystych obchodach 1050. rocznicy chrztu Polski i początków Państwa Polskiego. Wraz z przedstawicielami najwyższych instytucji państwowych, rządu i korpusu dyplomatycznego uczestniczył w Zgromadzeniu Narodowym, które odbyło się w Poznaniu. Było to pierwsze w historii posiedzenie Sejmu i Senatu, które zostało zorganizowane poza Warszawą [więcej].
Konferencja z okazji 20-lecia norweskiego Parlamentarnego Komitetu Nadzoru nad Służbami Specjalnymi
Rzecznik praw obywatelskich dr Adam Bodnar uczestniczył w międzynarodowej konferencji na temat demokratycznego nadzoru nad służbami specjalnymi. Konferencja została zorganizowana w Oslo w ramach obchodów 20-lecia Norweskiego Parlamentarnego Komitetu Nadzorującego Służby Wywiadu i Służby Bezpieczeństwa [więcej].
Informacje o wystąpieniach RPO w mediach – RPO w mediach