Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Media alarmują o brakach leków zawierających morfinę
• Są one potrzebne do leczenia bólu i duszności co najmniej kilkudziesięciu tysiącom pacjentów
• Rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek prosi pilnie ministra zdrowia Adama Niedzielskiego o stanowisko. Pyta o działania dla poprawy sytuacji

- W mediach pojawiły się niepokojące doniesienia, że w aptekach brakuje najsilniejszych leków przeciwbólowych - podkreśla RPO.

Ma dochodzić do sytuacji, w których niektóre hospicja pożyczają od podopiecznych ostatnie opakowania medykamentów, by można je był podać innym chorym. Pacjenci z chorobami nowotworowymi, po operacjach i z poważnymi schorzeniami zwyrodnieniowymi albo nie dostają leku, albo są skazani na mniej skuteczne terapie.

Na braki produktów z morfiną przeznaczonych do podawania drogą doustną wskazuje również prof. Wojciech Leppert, Konsultant Krajowy w dziedzinie medycyny paliatywnej. Podkreślił on potrzebę natychmiastowych działań - co najmniej kilkadziesiąt tysięcy pacjentów wymaga leczenia morfiną bólu i duszności. Wskazał, że brak morfiny jest problemem nie tylko medycznym, lecz także społecznym, ponieważ dotyczy wielu pacjentów z bólem przewlekłym i dusznością - zwłaszcza chorych na nowotwory.

Także do Naczelnej Rady Aptekarskiej dociera coraz więcej sygnałów o braku morfiny i niemożliwości zapewnienia jej potrzebującym.

Występuje problem z dostępnością najpopularniejszych leków z morfiną, tj. MST Continus, Sevredol czy DHC Continus.

Obwieszczeniem Ministra Zdrowia z 18 października 2022 r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium RP,  na 1 listopada 2022 r. ustalono wykaz produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności, będący załącznikiem do obwieszczenia. Zgodnie z obwieszczeniem na liście umieszczono 200 produktów leczniczych zagrożonych brakiem. W wykazie tym nie widnieją wskazane produkty lecznicze z morfiną.

Gdy dany lek jest dopuszczony do obrotu, ale niedostępny, może być zastosowana procedura określona w art. 4 ustawy Prawo farmaceutyczne tzw. importu docelowego. Umożliwia to sprowadzenie leku z zagranicy, jeżeli jego zastosowanie jest niezbędne dla ratowania życia lub zdrowia pacjenta. W przestrzeni publicznej pojawiają się głosy ekspertów, że procedura ta jest jednak długotrwała i kosztowna. Dla tych, którzy mogą mieć perspektywę tylko kilku miesięcy życia, może być nieodpowiednią poradą wskazanie, że mogą szukać leku uśmierzającego ból w innych państwach.

V.7013.88.2022