Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Na prośbę Świadków Jehowy w dniu 11 października 2024 r. w Biurze RPO odbyło się spotkanie zastępcy RPO Wojciecha Brzozowskiego z przedstawicielami tej wspólnoty religijnej. W spotkaniu udział wzięli Fabian Fond i Marc Hansen z Europejskiego Stowarzyszenia Świadków Jehowy (European Association of Jehovah’s Witnesses) oraz Tomasz Osuch ze związku wyznaniowego Świadkowie Jehowy w Polsce.

Rozmowa poświęcona była bieżącym problemom związanym z odbywaniem przez świadków Jehowy służby zastępczej, w tym podnoszonej ostatnio przez RPO w wystąpieniu do Ministra Obrony Narodowej kwestii braku skargi do sądu administracyjnego na wadliwe powołanie do wojska lub na ćwiczenia wojskowe. Omawiano również sytuację prawną osób, które kiedyś odbyły zasadniczą służbę wojskową, jednak na późniejszym etapie życia wykształciły przekonania religijne niepozwalające im pełnić takiej służby, a następnie otrzymały powołanie na ćwiczenia wojskowe w ramach pasywnej rezerwy.

Osobno poruszono temat doświadczanych przez świadków Jehowy trudności związanych z wykonywaniem sprzeciwu sumienia w odniesieniu do przewidzianych ustawą tzw. świadczeń na rzecz obrony. Świadczenia te nie są na gruncie polskiego prawa uważane za formę realizacji obowiązku służby wojskowej, choć z punktu widzenia świadków Jehowy budzą często analogiczne obiekcje moralne.

Rozmowa dotyczyła ponadto konsekwencji prawnych wrześniowego wyroku Wielkiej Izby Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Pindo Mulla przeciwko Hiszpanii, dotyczącego prawa do odmowy poddania się zabiegowi przetaczania (transfuzji) krwi.