Biuletyn Informacji Publicznej RPO

25 września 2025 r. minął rok od wejścia w życie ustawy o ochronie sygnalistów w części dotyczącej zgłoszeń wewnętrznych, a dziewięć miesięcy w części dotyczącej zgłoszeń zewnętrznych. Z tej okazji w mediach wypowiadali się przedstawiciele Zespołu ds. Sygnalistów w Biurze RPO.

Dyrektor Zespołu Marcin Malecko w felietonie na łamach dziennika Rzeczpospolita pisze o wyzwaniach na przyszłość w obszarze ochrony sygnalistów. W artykule wskazuje m.in., że obawy przed zalewem zgłoszeń sygnalistów, który sparaliżuje działy compliance w firmach i instytucjach publicznych, nie znalazły potwierdzenia w rzeczywistości. Ze spraw kierowanych do BRPO można wywnioskować, że obywatele dopiero uczą się nowego narzędzia prawnego. Podkreśla, że zarówno pracodawcy, jak i instytucje publiczne, powinny upowszechniać wiedzę o nowych procedurach, ale też z wielką uważnością podchodzić do spraw kierowanych do nich przez osoby działające w przekonaniu, że są sygnalistami.

W rozmowie z radiem Tok FM dyrektor Marcin Malecko opowiedział o dotychczasowych doświadczeniach związanych ze stosowaniem ustawy o ochronie sygnalistów i zaznaczył, że dużym wyzwaniem jest teraz stworzenie kultury prawnej, która zachęca sygnalistów i sprawia, że czują się oni bezpiecznie przy przekazywaniu informacji o naruszeniach. Opowiedział też o sprawach, w których doszło ujawnienia danych sygnalisty, które monitoruje RPO i podkreślił, że to od działalności organów publicznych zależy zaufanie sygnalistów do całego systemu. W rozmowie mówił też ogólnie o tym, co może być przedmiotem zgłoszenia oraz o korzyściach dla pracodawców płynących z właściwego wdrożenia procedury zgłoszeń i reagowania na nie.

W wywiadzie dla Dziennika Gazety Prawnej zastępca Dyrektora ZdS Jakub Królikowski mówił o dotychczasowych doświadczeniach Zespołu w zakresie przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych, wyzwaniach oraz ochronie sygnalistów przed działaniami odwetowymi. Omówił najciekawsze przypadki zgłoszeń zewnętrznych i wyjaśnił procedurę postępowania. W rozmowie z red. Patrycją Otto podkreślił, że istnieje duża potrzeba działań edukacyjnych i informacyjnych. Brak wiedzy i edukacji na ten temat wpływa na to, że sygnaliści obawiają się działań odwetowych, a nagłaśniane przez media przypadki ujawnienia tożsamości sygnalistów nie poprawiają sytuacji.