Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Do RPO wystąpiły: Muzułmański Związek Religijny w RP oraz Europejski Związek Żydów w sprawie przepisów obowiązujących w Polsce w kwestii uboju rytualnego.

Otrzymane skargi zawierają m.in. wnioski o wystąpienie do TK przez RPO. W wystąpieniu do Ministra Rolnictwa, RPO przypomniał, że do dnia 31 grudnia 2012 r. w Polsce w zakresie uboju rytualnego obowiązywały przepisy rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 9 grudnia 2004 r. w sprawie kwalifikacji osób uprawnionych do zawodowego uboju oraz warunków i metod uboju i uśmiercania zwierząt. Przepisy regulujące tę materię zostały jednak, na skutek wniosku Prokuratora Generalnego, uznane przez TK za niezgodne z ustawą o ochronie zwierząt, a przez to także za niezgodne z art. 92 ust. 1 Konstytucji RP. Oznacza to więc, że od dnia 1 stycznia br.  kwestia uboju rytualnego nie jest regulowana wyłącznie przepisami prawa krajowego, ale także przepisami prawa unijnego. Rzecznik odniósł się do obowiązujących w tej materii przepisów rozporządzenia Rady (WE) nr 1099/2009 z dnia 24 września 2009 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas ich uśmiercania (Dz. U. UE L 303 z 18.11.2009, str. 1 ), które weszło w życie z dniem 1 stycznia 2013 r. Rzecznik wskazał, że zgodnie z treścią powołanego rozporządzenia Rady (art. 26 ust. 1) ustawodawca unijny pozostawił państwom członkowskim pewien margines swobody w tym zakresie, tzn. przepisy tego rozporządzenia unijnego nie uniemożliwiają państwom członkowskim utrzymania przepisów, które wprowadzają dalej idącą ochronę podczas uśmiercania zwierząt, jeżeli obowiązywały one w momencie wejścia w życie rozporządzenia Rady nr 1099/2009. Warunkiem obowiązywania w danym państwie członkowskim przepisów, które wprowadzają dalej idącą ochronę zwierząt podczas ich uśmiercania (oprócz warunku obowiązywania w dniu wejście w życie rozporządzenia Rady) było poinformowanie Komisji przez dane państwo członkowskie o obowiązywaniu takich przepisów w danym państwie do dnia 1 stycznia 2013 r.

Jak wynika z ogólnie dostępnych publicznie informacji, Ministerstwo Rolnictwa poinformowało KE w dniu 28 grudnia 2012 r. o obowiązywaniu w Polsce całkowitego zakazu uboju zwierząt bez ogłuszania. RPO, analizując sprawę, w tym dokonaną przez Ministerstwo Rolnictwa notyfikację KE w dniu 28 grudnia 2012 r., zwrócił się do Ministra Rolnictwa z prośbą o przesłanie kopii dokumentu notyfikacyjnego oraz w przypadku posiadania takiego dokumentu przez Ministra - stanowiska KE w sprawie przyjęcia notyfikacji – również kopii tego dokumentu. Ponadto RPO zwrócił się z prośbą o poinformowanie, jakie jest stanowisko MRiRW co do wyłączenia obowiązywania w stosunku do Polski art. 4 ust. 4 rozporządzenia Rady (WE) nr 1099/2009 w świetle zgłoszonej notyfikacji.

W tym kontekście, istotnym jest ustalenie, czy w opinii MRiRW określenie zawarte w art. 26 ust. 1 powołanego rozporządzenia Rady ,,służące zapewnieniu dalej idącej ochrony" obejmuje także całkowite wyłączenie możliwości legalnego przeprowadzenia uboju rytualnego w Polsce. Dodatkowo RPO poprosił o poinformowanie czy MRiRW planuje w najbliższym czasie podjęcie prac legislacyjnych w sprawie uboju rytualnego.