Biuletyn Informacji Publicznej RPO

15 czerwca 2016 r. dr Ewa Dawidziuk, dyrektor Zespołu do Spraw Wykonywania Kar oraz Jolanta Nowakowska, główny specjalista w tym Zespole, przeprowadziły wizytację w Centralnym Punkcie Wymiany Osób Konwojowanych Etapowo (dalej Centralny Punkt lub CPWOKE), mieszczącym się w Komendzie Miejskiej Policji w Piotrkowie Trybunalskim. Mimo trudnych warunków bytowych w pomieszczeniach CPWOKE, w czasie wizytacji nie odebrano od osób konwojowanych informacji o niewłaściwym ich traktowaniu.

W pomieszczeniach Centralnego Punktu umieszczane są osoby pozbawione wolności (skazani i tymczasowo aresztowani) na czas przerwy w konwojowaniu ich do różnych jednostek penitencjarnych na terenie Polski.

To już trzecia wizytacja przedstawicieli Rzecznika Praw Obywatelskich tego miejsca - poprzednie odbyły się w grudniu 2011 r. oraz we wrześniu 2013 r. Stwierdzono wówczas, iż osoby konwojowane etapowo przebywały w CPWOKE w warunkach niezapewniających im humanitarnego traktowania.

Osadzeni przez wiele godzin byli umieszczani w pokojach przeludnionych, często nadmiernie zadymionych, które nie zapewniały możliwości odpoczynku, spożycia posiłku, przygotowania ciepłego napoju. Przez wiele godzin osadzeni zmuszeni byli stać, bowiem brakowało miejsca do siedzenia. Konwojowani nie byli zapoznawani ze swoimi prawami i obowiązkami, nie otrzymywali napojów w celu zaspokojenia pragnienia oraz niezbędnych środków do utrzymania higieny osobistej.

Rzecznik Praw Obywatelskich w kilku wystąpieniach kierowanych do ówczesnych Ministrów Spraw Wewnętrznych wskazywał na pilną potrzebę zmiany tego stanu rzeczy poprzez podjęcie działań legislacyjnych, zmierzających do uregulowania sposobu postępowania z osobami konwojowanymi na poziomie aktów powszechnie obowiązującego prawa. Stanowisko Rzecznika nie spotkało się jednak z akceptacją.

Wstępne wyniki wizytacji przeprowadzonej 15 czerwca wskazują, że zostały podjęte liczne działania naprawcze i usunięto część nieprawidłowości stwierdzonych podczas poprzednich wizytacji. Potrzebne są jednak dalsze działania, gdyż pomieszczenia CPWOKE nadal nie spełniają wymogów określonych w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 4 czerwca 2012 r. w sprawie pomieszczeń przeznaczonych dla osób zatrzymanych lub doprowadzonych w celu wytrzeźwienia, pokoi przejściowych, tymczasowych pomieszczeń przejściowych i policyjnych izb dziecka, regulaminu pobytu w tych pomieszczeniach, pokojach i izbach oraz sposobu postępowania z zapisami obrazu z tych pomieszczeń, pokoi i izb (Dz. U. z 2012 r. poz. 638 ze zm.). Zasadnicze problemy dotyczące przeludnienia oraz zapewnienia osadzonym intymności podczas załatwiania potrzeb fizjologicznych dalej oczekują na rozwiązanie. Ta sytuacja pokazuje, że działania doraźnie nie są wystarczające. Znaczącą poprawę sytuacji osób umieszczanych w Centralnym Punkcie będzie można uzyskać jedynie poprzez dokonanie zmian o charakterze systemowym.

Należy wskazać, iż mimo trudnych warunków bytowych w pomieszczeniach CPWOKE, w czasie wizytacji nie odebrano od osób konwojowanych informacji o niewłaściwym ich traktowaniu. Rozmówcy twierdzili, że spotykają się z życzliwością ze strony funkcjonariuszy Policji i szybką reakcją na zgłaszane prośby.