Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Minister Zdrowia chciałby zmienić przepisy tak, jak podpowiada Rzecznik, wprowadzić rozwiązania umożliwiające m.in. funkcjonowanie „koronera”.  Dzięki temu nie tylko lekarz będzie mógł stwierdzić zgon w domu albo na ulicy.

Rzecznik Praw Obywatelskich od lat apeluje o uregulowanie tej kwestii: To jeden z najbardziej zadziwiających mankamentów w naszym systemie prawnym i organizacji państwa: mimo że śmierć zdarza się codziennie, wciąż nie mamy precyzyjnych przepisów i procedur dotyczących stwierdzania zgonu oraz pieczy nad zwłokami – przypomina (BPK.519.89.2014).

W biurze RPO prowadzona była np. bulwersująca sprawa mężczyzny, który został poszkodowany w wypadku drogowym i zabrany przez karetkę pogotowia. W drodze zmarł, więc załoga karetki zawróciła na miejsce wypadku i tam zostawiła zwłoki. Ratownik medyczny nie jest bowiem uprawniony do stwierdzania zgonu. Uprawnienie takie ma lekarz pogotowia ratunkowego – zdarza się jednak, że do wypadków dysponenci pogotowia wysyłają samych ratowników medycznych. Problem pojawia się również w przypadku rodzin, których bliscy zmarli np. w domu. Dyspozytor często odmawia przyjazdu lekarza pogotowia na wezwanie, aby stwierdzić zgon i wypisać niezbędne dokumenty. Lekarz rodzinny może być trudno dostępny (np. w weekendy), a rodzina nie może bez karty zgonu rozpocząć formalności związanych z organizacją pogrzebu. 

Jednym z możliwych rozwiązań jest ustanowienie instytucji koronera, która łączy w sobie potrzebną w takich przypadkach wiedzę prawniczą i medyczną.  Aby mógł działać, trzeba zmienić istniejące przepisy - zagadnienia dotyczące stwierdzania zgonu i wydawania karty zgonu są obecnie objęte przepisami ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych, które nie uwzględniają m.in. aspektów wynikających ze zmian w systemie ochrony zdrowia.

Projekt odpowiedniej ustawy czeka – jak zawiadamia Rzecznika Minister Zdrowia - na wpis do Wykazu Prac Legislacyjnych i Programowych Rady Ministrów. Następnie niezwłocznie zostanie on udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Zdrowia oraz na stronie Rządowego Centrum Legislacji.