Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Z informacji w mediach wynika, że w ramach prowadzonego w Prokuraturze Krajowej postępowania dotyczącego prawidłowości zarządzania i wydatkowania środków z tzw. Funduszu Sprawiedliwości, zatrzymanie, przedstawienie zarzutów i przesłuchanie w charakterze podejrzanego jednej z osób odbyło się bez udziału jej obrońcy. Obrońcy miano też uniemożliwić widzenie z podejrzanym.

AKTUALIZACJA 23.05.2024: 25 kwietnia 2024 r. Prokurator Krajowy odpisał, że doniesienia medialne o rzekomych nieprawidłowościach w realizacji prawa do obrony jednego z zatrzymanych nie znajdują potwierdzenia w realiach sprawy

13 maja 2024 r. RPO napisał do Prokuratora Krajowego o kolejnym wniosku obrońcy, wskazującym na uchybienia w działaniach prokuratury

AKTUALIZACJA 15.07.2024: Marcin Wiącek ponownie występuje do Prokuratora Krajowego, pytając m.in. o informację od obrońców, że dwojgu podejrzanym uniemożliwiono bezzwłoczny kontakt z adwokatami   

Kwestia kontaktu zatrzymanego z adwokatem i - szerzej - zapewnienia prawa do obrony w postępowaniu karnym w jego aspekcie formalnym (kontaktu z obrońcą) pozostaje w stałym zainteresowaniu Rzecznika Praw Obywatelskich, wskazującego wielokrotnie na fundamentalne znaczenie tego prawa w procesie karnym.

Zastępca RPO Stanisław Trociuk w wystąpieniu do prokuratora krajowego Dariusza Korneluka z 9 kwietnia 2024 r. prosił o odniesienie się do podnoszonych w mediach zarzutów dotyczących naruszenia prawa do obrony, w tym kontaktu z obrońcą.

Kolejne pismo RPO do PK

Dziękując za odpowiedź z 25 kwietnia 2024 r., RPO informuje, że wpłynął kolejny wniosek obrońcy podejrzanego. Wskazuje w nim uchybienia w działaniach prokuratury, które nie były przedmiotem pisma RPO z  9 kwietnia 2024 r. 

Chodzi w szczególności o:

• brak kontaktu zatrzymanego z obrońcą bezpośrednio po zatrzymaniu;
• opóźnienie w umożliwieniu dostępu obrońcy do akt postępowania w zakresie, w jakim stanowiły one podstawę do wystąpienia z
  wnioskiem o tymczasowe aresztowanie;
• opóźnienie w wyrażeniu zgody na widzenie obrońcy (oraz aplikantki adwokackiej) z podejrzanym;
• podjęcie próby przesłuchania drugiego z obrońców podejrzanego w charakterze świadka;
• nierozpoznanie wniosku obrońcy o wyłączenie prokuratorów prowadzących śledztwo.

Marcin Wiącek zwraca się z prośbą o zbadanie tych okoliczności i informację o poczynionych ustaleniach i ewentualnie podjętych
działaniach.

Ponowne pismo RPO do Prokuratora Krajowego

Dziękując za odpowiedź, RPO informuje, że już po jej wpłynięciu otrzymał od obrońców dwojga podejrzanych materiały, które nasunęły wątpliwości co do należytego przestrzegania ich praw.

Wynika z nich, że mimo zgłoszonego żądania pierwszemu zatrzymanemu nie umożliwiono kontaktu z obrońcą bezpośrednio po zatrzymaniu. Wskazany przez zatrzymanego adwokat otrzymał od funkcjonariusza ABW jedynie informację o zatrzymaniu. Do kontaktu zatrzymanego z adwokatem doszło dopiero ponad po 24 godzinach od zatrzymania - w związku z jego udziałem w czynności ogłoszenia zarzutu i przesłuchania podejrzanego.

Zwrócono także uwagę, że pomimo zgłoszenia przez podejrzaną w tej samej sprawie stosownego żądania, czynność ogłoszenia jej zarzutów i przesłuchania w charakterze podejrzanej odbyła się bez udziału jej obrońcy.

W ocenie obrońców możliwość sprawowania ich funkcji jest limitowana ograniczonym dostępem do akt śledztwa oraz niedopuszczaniem ich do udziału w czynnościach, mimo zgłaszania stosownych wniosków.

Marcin Wiącek zwraca się zatem do prok. Dariusza Korneluka o zarządzenie zbadania sprawy oraz o informację o poczynionych ustaleniach i ewentualnie podjętych działaniach.

Ponadto do wiadomości RPO przekazano wniosek kilku adwokatów z 29 maja 2024 r., adresowany do Prokuratora Generalnego, a dotyczący problemu publicznego ujawniania przez innego podejrzanego oraz jego obrońców informacji z toczącego się postępowania przygotowawczego, a także publicznych nacisków politycznych dotyczących tego postępowania. RPO prosi o informacje o sposobie rozpoznania tego wniosku.

Marcin Wiącek pyta także, czy wniesiono zażalenie na zatrzymanie pierwszego podejrzanego i - ewentualnie - jak zostało rozpoznane.

II.519.388.2024, II.519.521.2024