Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Wyznawcy islamu przebywający w aresztach i zakładach karnych w Polsce skarżą się na przypadki nieotrzymywania  –  w okresie ramadanu, kiedy powstrzymują się od jedzenia przed zachodem słońca – ciepłych posiłków w termosach
• Praktykę dostarczania tej grupie osadzonych posiłków w termosach wprowadził wcześniej Centralny Zarząd Służby Więziennej jako wynik działań Rzecznika Praw Obywatelskich    
• Zastępca RPO Wojciech Brzozowski wystąpił w tej sprawie do dyrektora generalnego Służby Więziennej płk. Andrzeja Pecki
• AKTUALIZACJA 18.03.2025: 5 marca 2025 r. polecono jednostkom penitencjarnym niezwłocznie wprowadzić praktykę dostarczania osobom powstrzymującym się ze względów wyznaniowych od spożywania posiłków w trakcie dnia, ciepłego posiłku, zabezpieczonego przed wychłodzeniem, w odpowiednim termosie - głosi odpowiedź

W korespondencji z RPO, prowadzonej w 2017 r., Centralny Zarząd Służby Więziennej wyraził aprobatę dla wprowadzenia praktyki wydawania osadzonym – wyznawcom islamu, w okresie ramadanu, gdy ci osadzeni powstrzymują się ze względów religijnych od przyjmowania posiłków przed zachodem słońca – ciepłych posiłków w termosach zabezpieczających je przed wychłodzeniem.

Badając tę praktykę w kolejnych latach, RPO był informowany o cennych inicjatywach SW, jak np. opracowanie we wszystkich jednostkach penitencjarnych okręgu koszalińskiego przepisów wewnętrznych regulujących gospodarkę żywnościową w zakresie zapewnienia wydawania odpowiednich posiłków osadzonym będącym wyznawcami islamu.

Nadal jednakże odnotowywane są skargi do RPO w tym zakresie, kierowane przez osadzonych z różnych jednostek na terenie Polski. RPO, działając jako Krajowy Mechanizm Prewencji Tortur, odebrał także w ostatnim czasie sygnały o niedostarczaniu wyznawcom islamu posiłków w termosach, co opisał w raporcie z wizytacji prewencyjnej.

Dlatego w obszarze zainteresowania Rzecznika pozostają ewentualnie utrzymujące się trudności SW odnośnie do takiej organizacji wydawania posiłków, która umożliwiłaby osadzonym muzułmanom spożycie ciepłego pożywienia w okresie ich święta.

W pierwszym dniu miesiąca ramadan zastępca RPO Wojciech Brzozowski zwrócił się do DGSW o wskazanie, jakie rozwiązania przyjęto w tej kwestii w jednostkach penitencjarnych na terenie kraju, czy wszystkie zostały wyposażone w odpowiednie termosy, a jeżeli nie – jakie są plany w tej mierze bądź jakie inne środki wdrożono dla realizacji prawa osadzonych muzułmanów do
otrzymania gorącego posiłku, zgodnie z gwarancjami kodeksowymi.

Odpowiedź płk. Andrzeja Pecki, dyrektora generalnego SW

W odpowiedzi na pismo KMPT.571.2.2025.KKO z dnia 28 lutego br. dotyczące zapewnienia osadzonym praktykującym muzułmanom możliwości spożycia ciepłego posiłku po zachodzie słońca w okresie ramadanu, uprzejmie informuję, że Służba Więzienna dokłada wszelkich starań ukierunkowanych na należytą realizację przedmiotowych uprawnień.

W dniu 5 marca br. pismem nr. BKW.054.2.2025.JS.PF polecono jednostkom penitencjarnym niezwłocznie wprowadzić praktykę:

• dostarczania osobom powstrzymującym się ze względów wyznaniowych od spożywania posiłków w trakcie dnia, ciepłego posiłku, zabezpieczonego przed wychłodzeniem, w odpowiednim termosie podczas wydawania wszystkim osadzonym kolacji,
• stworzyć możliwość zabezpieczenia termicznego wydawanych przez administrację jednostek posiłków, w celu ich późniejszego, zgodnego z praktyką religijną spożycia, poprzez wydanie wskazanym wyżej osadzonym termosów obiadowych. W celu umożliwienia właściwego gospodarowania składnikami majątkowymi w postaci wydanych osadzonym termosów obiadowych, uznałem w tym zakresie za właściwe postępowanie zgodnie z §§ 20, 23 i 24 Zarządzenia nr 12/25 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z dnia 20 stycznia 2025 r. w sprawie gospodarowania składnikami majątkowymi, w zakresie obsługi osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych.

Uprzejmie informuję, iż wszystkie jednostki penitencjarne wyposażone są w odpowiednie termosy utrzymujące należytą temperaturę posiłku. 

KMPT.571.2.2025