Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Po kilku latach przerwy Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich wznowiło działalność inicjatywy Koalicja infolinii, której celem jest wzajemne wspieranie i wymiana doświadczeń konsultantów i konsultantek obsługujących telefony pomocowe.

Członkowie Koalicji pracują obecnie nad aktualizacją i poszerzeniem informatora pomocowego Biura RPO, zawierającego telefony pomocowe oraz informacje na temat instytucji i organizacji pozarządowych, które udzielają obywatelkom i obywatelom wsparcia w różnych aspektach życia – od informacji związanych z prawami człowieka i bezpłatnymi poradami prawnymi, po pomoc dla osób doświadczających przemocy czy wsparcie osób w kryzysie zdrowia psychicznego.

Jednym z elementów współpracy jest organizowanie szkoleń i warsztatów z organizacjami i społeczni(cz)kami zaangażowanymi w działania pomocowe, wymiana doświadczeń, wzajemne szkolenia i warsztaty.

12 października 2022 r. w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich odbyło się szkolenie „Myśli samobójcze – zagrożenia na tu i teraz?” skierowane do konsultantów telefonicznych, pracowników infolinii, telefonów i organizacji pomocowych.  Spotkanie prowadziła Weronika Rzepecka ekspertka z Fundacji „Dajemy Dzieciom Siłę i Fundacji „Nagle sami”, absolwentka pedagogiki i resocjalizacji na Uniwersytecie Warszawskim, posiadająca drugi stopień kursu Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach w CTRS, na co dzień pracująca jako konsultantka telefonu zaufania 116 111 dla dzieci i młodzieży oraz koordynatorka telefonu wsparcia dla osób po stracie 800 108 108.

Coraz więcej samobójstw i interwencji

Światowa Organizacja Zdrowia podaje, że rocznie na świecie odbiera sobie życie ok. 800 tys. osób. Dane z Komendy Głównej Policji. pokazują, że w Polsce w 2021 r. zanotowano 5 201 samobójstw, co daje nam 10 miejsce wśród krajów Unii Europejskiej. W tych statystykach ujęte są dokonane samobójstwa, jednak myśli samobójczych i prób z zamiarem popełnienia samobójstwa jest więcej. Potwierdzają to działania interwencyjne podejmowane przez organizacje prowadzące telefony pomocowe. Przykładowo w trakcie dyżurów telefonu zaufania 116 111 codziennie podejmowane są 2 interwencje. Zwiększa się liczba interwencji w przypadku dzieci i młodzieży – w tym roku było ich już 700.

Procedury

Prowadząca szkolenie Weronika Rzepecka na podstawie własnych doświadczeń opowiedziała o procesie prowadzenia rozmów z osobami mającymi myśli lub plany samobójcze. Przedstawiła procedury, jakie zostały wypracowane w jej pracy i zachęcała, aby każda organizacja wypracowała własne – dopasowane do miejsca pracy oraz do adresatów infolinii. Przedstawiła także etapy prowadzenia rozmów konsultacyjnych, pomocowych i kryzysowych. – W sytuacji interwencji kryzysowej musimy działać na tu i teraz – podkreśliła. Omówiła proces dochodzenia do decyzji o tym, że należy podjąć interwencję. Podała wiele cennych porad – jak rozmawiać, jakich słów używać i na co zwracać szczególną uwagę.

Profilaktyka

Prowadząca zwróciła szczególną uwagę na potrzebę podniesienia świadomości w społeczeństwie na temat kryzysu psychicznego i chorób, które mogą prowadzić do myśli samobójczych i decyzji o targnięciu się na własne życie.

Szkolenia Koalicji Infolinii w 2022 roku

Koalicja Infolinii w 2022 roku zorganizowała następujące warsztaty i szkolenia:

„Telefoniści” – warsztat prowadzony zdalnie przez ekspertkę i eksperta z Grupy Wsparcia Osób z Doświadczeniem Kryzysu Psychicznego TROP, Agnieszkę Ejsmont i Krzysztofa Pawłowskiego.

Spotkanie przeznaczone było przede wszystkim dla osób, które zawodowo lub społecznie udzielają informacji i porad telefonicznych. Eksperci opowiadali o swojej pracy, szkoleniach samopomocowych i różnych formach pomocy świadczonej przez Grupę. Dzielili się doświadczeniem pracy w infolinii wsparcia. Mówili, jak radzą sobie ze stresem, z trudnymi sytuacjami i, co też się zdarza, z trudnymi rozmówcami. Doradzali, jak rozpoznać, że praca zbyt mocno odciska się na naszej kondycji psychicznej i emocjonalnej, jak zadbać o swój dobrostan. Podkreślali, jak ważna jest cierpliwość, zrozumienie, szacunek i uważność na drugiego człowieka; skupienie na rozmowie, w której może paść bardzo ważne zdanie, dające odpowiedź, jak tej osobie pomóc. Mówili też o konieczności ochrony własnych granic i prywatności.

„Zrozumiały język to lepsza komunikacja – łatwy do czytania i rozumienia tekst ETR („Easy to Read”) jako skuteczne narzędzie komunikacji z osobami o szczególnych potrzebach, które przyda się wszystkim” – warsztat prowadzony przez Annę Szalast, ekspertkę języka ETR.

Podczas spotkania omówiono czym różni się prosta polszczyzna od tekstu ETR, wskazano jak należy konstruować prosty, zrozumiały komunikat w tym formacie, omówiono podstawowe błędy, podano przykłady. W części praktycznej uczestniczki i uczestnicy warsztatu przygotowywali krótkie teksty ETR, które były omawiane wspólnie.

„Mediacje w polskim systemie prawnym” – szkolenie prowadzone zdalnie przez Dorotę Siwiec, Główną Specjalistkę w Zespole Prawa Pracy i Zabezpieczenia Prawnego Biura RPO, prawniczkę, mediatorkę, mentorkę zajmująca się kwestiami zabezpieczenia społecznego.

Prowadząca odpowiedziała na pytania: Czym jest mediacja? Jakich spraw może dotyczyć? Jakie korzyści płyną z mediacji i jakie są jej koszty? Gdzie szukać dobrego mediatora? Jak zdobyć uprawnienia do prowadzenia mediacji?