Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• SW ma zapewnić możliwość wykorzystania całego przysługującego limitu czasu na korzystanie z aparatu telefonicznego - niezależnie od liczby wykonywanych połączeń w przysługującym czasie
• Taką odpowiedź dostał RPO na wystąpienie w sprawie ograniczeń praw osadzonych
• Wskazywał, że w ramach limitu  mogą oni wykonać tylko jedną próbę połączenia oraz przeprowadzić jedną rozmowę
• Czasem nawet nieudana próba traktowana jest jako realizacja prawa do korzystania z aparatu 

2 listopada 2021 r. Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w sprawie problemów z korzystaniem przez osoby pozbawione wolności z samoinkasujących aparatów telefonicznych.

Wystąpienie RPO

Wyniki postępowań wyjaśniających, prowadzonych w Biurze RPO, dowodzą, że dyrektorzy jednostek penitencjarnych w różny sposób interpretują § 24 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 21 grudnia 2016 r. w sprawie regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolności oraz § 28 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z  22 grudnia 2016 r. w sprawie regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania tymczasowego aresztowania. Zgodnie z nimi skazany/tymczasowo aresztowany może skorzystać z samoinkasującego aparatu telefonicznego jeden raz w ciągu dnia. Czas korzystania - z wyłączeniem rozmów z podmiotami o których mowa w art. 8 § 3 k.k.w. (w przypadku skazanych) oraz art. 215 § 1 k.k.w. (w przypadku tymczasowo aresztowanych) - jednorazowo nie może przekraczać 5 minut.

W uzasadnionych przypadkach dyrektor może zezwolić na przeprowadzenie dodatkowej rozmowy. Jest to podstawą do oceny przez dyrektorów więzień i aresztów, że osadzony może wykonać jedynie jedną próbę połączenia oraz przeprowadzić jedną rozmowę. W niektórych jednostkach nawet nieudana próba połączenia telefonicznego traktowana jest jako realizacja prawa do korzystania z samoinkasującego aparatu telefonicznego. W ocenie RPO prowadzi to do ograniczenia praw osadzonego.

Aparat telefoniczny służy przede wszystkim zapewnieniu możliwości utrzymania kontaktu ze światem zewnętrznym, samodzielnego załatwiania spraw urzędowych. Z punktu widzenia organizacji pracy Służby Więziennej nie ma znaczenia czy osadzony będzie prowadził przez 5 minut jedną rozmowę, np. z osobą bliską, czy wykona kilka połączeń telefonicznych i w tym czasie przeprowadzi rozmowę z członkiem rodziny oraz załatwi sprawę w urzędzie.

Rzecznik zwrócił się o podjęcie działań w celu zagwarantowania możliwości wykorzystania całego limitu czasu podczas korzystania z aparatu telefonicznego i przeprowadzenia w tym czasie więcej niż jednej rozmowy telefonicznej.

Odpowiedź z 7 lutego 2022 r.

Zastępca Dyrektora Generalnego SW odpisał, że podziela analizę prawną RPO. Osadzonemu, w trakcie przysługującego mu czasu na korzystanie z aparatu telefonicznego, nie należy stosować limitu wykonywanych połączeń. 

Dyrektorzy okręgowi Służby Więziennej zostaną zobowiązani do zapoznania się, a także zapoznania dyrektorów podległych jednostek penitencjarnych, z wystąpieniem RPO.

Zobowiązani zostaną również do zapewnienia właściwej realizacji prawa do korzystania z samoinkasującego aparatu telefonicznego, czyli zapewnienia możliwości wykorzystania całego przysługującego limitu czasu na korzystanie z aparatu telefonicznego, niezależnie od liczby wykonywanych połączeń telefonicznych wykonywanych w przysługującym czasie.

IX.517.2699.2020