Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Opłaty za badania z psychologii transportu od lat nie były podwyższane. Przedsiębiorcy prowadzący pracownie psychologiczne, gdzie się je wykonuje, wskazują, że działają na granicy opłacalności. 
• Zmiana stawki opłat wymaga rozporządzenia ministra ds. spraw zdrowia wydanego w porozumieniu z ministrem ds. transportu
• Minister Zdrowia skierował odpowiednie rozporządzenie do Ministra Infrastruktury, ale zwrócono je bez podpisu
• Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich występuje o wyjaśnienia do Departamentu Transportu Drogowego MI

Do RPO wpłynęło pismo psychologa uprawnionego do badań z psychologii transportu, które służą ustaleniu istnienia lub braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem. Autor skarży się, że od wielu lat nie podwyższano opłat za te badania, tymczasem ich koszty znacznie wzrosły. Powoduje to, że przedsiębiorcy prowadzący pracownie psychologiczne, gdzie te badania się wykonuje, od kilku lat działają na granicy opłacalności. 

Psycholodzy transportu oczekiwali, że MZ podniesie stawki opłat za badania do maksymalnej wysokości określonej w ustawie o kierujących, która wynosi 200 zł. Minister nie dokonał jednak oczekiwanej zmiany odpowiedniego rozporządzenia. 

Według informacji RPO w czerwcu 2024 r. w MZ opracowano projekt zmiany rozporządzenia. Przewidywał on aktualizację opłaty za badanie i podniesienie stawki opłaty z obecnych 150 zł do 200 zł. W uzasadnieniu projektu wskazywano, że proponowana stawka jest zgodna z rzeczywistym kosztem badania. Uwzględnia też czas jego wykonywania i amortyzację urządzeń oraz koszty utrzymania pracowni.

W świetle uzasadnienia projektu rozporządzenia należy przyjąć, że określona przez projektodawcę stawka opłaty spełnia wytyczne art. 90 ust. 2 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami. Przy jej ustaleniu uwzględniono bowiem wysokość rzeczywistych, aktualnych kosztów badania. W związku tym niezrozumiały jest brak decyzji MZ o ustaleniu nowej stawki.

RPO wystąpił do Dyrektora Departamentu Zdrowia Publicznego MZ o podanie przyczyn niedokonania nowelizacji. Odpowiedź stwierdza, że zgodnie z ustawą o kierujących pojazdami określenie wysokości opłat powinno nastąpić w drodze rozporządzenia wydanego przez ministra ds. spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem ds. transportu. W związku z tym 27 czerwca 2024 r. MZ skierował rozporządzenie zmieniające do Ministra Infrastruktury w celu podpisania go w ramach porozumienia. Rozporządzenie zwrócono jednak MZ bez podpisu.

Dyrektor Zespołu Prawa Administracyjnego i Gospodarczego BRPO Piotr Mierzejewski prosi dyrektor Departamentu Transportu Drogowego MI Renatę Rychter o wyjaśnienie, z jakich względów Minister nie złożył podpisu pod nowelizacją rozporządzenia. Zwraca się też o poinformowanie, czy w ocenie resortu obecne unormowanie wysokości opłat za badanie realizuje wytyczne art. 90 ust. 2 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami.

V.511.550.2024