Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Obywatel wskazuje na potrzebę przepisów umożliwiających ochronę przed hałasem powodowanym w obszarach zurbanizowanych przez zwierzęta domowe, zwłaszcza psy
• Postuluje on wprowadzenie regulacji zobowiązującej posiadaczy zwierząt do zapewnienia im opieki w sposób niepowodujący nadmiernego hałasu czy długotrwałego zakłócania spokoju otoczenia
• Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich występuje w tej sprawie do Ministerstwa Klimatu i Środowiska

Do  RPO wpłynęło pismo obywatela w sprawie potrzeby wprowadzenia mechanizmów umożliwiających ochronę przed hałasem powodowanym przez zwierzęta domowe utrzymywane w terenach zurbanizowanych. Powołując się na przykłady z innych państw, postuluje on wprowadzenie regulacji wprost zobowiązującej osoby utrzymujące zwierzęta domowe do zapewnienia im opieki w sposób niepowodujący nadmiernego hałasu i lub długotrwałego zakłócania spokoju otoczenia. 

Ze wstępnego rozpoznania problemu wynika, że jedynym relatywnie skutecznym narzędziem, w jakie prawo wyposaża osoby narażone na omawiany hałas jest możliwość pozwu do sądu powszechnego w trybie ochrony dóbr osobistych lub ochrony posiadania nieruchomości. Z uwagi na źródło takiego hałasu obecne środki administracyjne  co do zasady nie będą mogły znaleźć tu zastosowania. Skutecznym środkiem nie będą także zakazy wynikające z szeroko rozumianego prawa karnego. Z kolei art. 51 Kodeksu wykroczeń dla stwierdzenia wykroczenia wymaga umyślności sprawcy. 

Wobec orzecznictwa sądów administracyjnych, że stanowiony przez rady gmin regulamin utrzymania czystości i porządku nie może formułować obowiązków odnoszących się do utrzymywania zwierząt domowych w nieruchomościach prywatnych, wykluczone wydaje się też ustanowienie oczekiwanych przez obywatela norm na poziomie lokalnym na podstawie art. 10 ust. 2a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Dyrektor Zespołu Prawa Administracyjnego i Gospodarczego Biura RPO Piotr Mierzejewski zwrócił się o stanowisko do dyrektor Departamentu Instrumentów Środowiskowych MKiŚ Małgorzaty Typko. Poprosił ponadto o opinię odnośnie do zasadności zmiany zakresu delegacji dla rad gmin do stanowienia regulaminów utrzymania czystości i porządku w sposób określający zasady utrzymywania zwierząt domowych w nieruchomościach prywatnych.

V.7203.89.2025