Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Mimo wcześniejszych dezynsekcji Areszt Śledczy w Poznaniu nadal boryka się z pluskwami
• Insekty gryzą nie tylko w celach mieszkalnych, ale i w oddziale szpitalnym Aresztu – co wskazuje na zasadność skarg osadzonych
• Biuro RPO wystąpiło w tej sprawie do Dyrektora Okręgowego Służby Więziennej w Poznaniu
• AKTUALIZACJA 15.10.2024: SW poinformowała, że próbuje zlikwidować to zjawisko. Zwróciła uwagę, że w celu całkowitego zwalczenia problemu insektów, poza przeprowadzanymi zabiegami dezynsekcyjnymi, należy dbać o utrzymanie czystości w celi mieszkalnej.

W 2022 r. Rzecznik Praw Obywatelskich badał kwestię pluskiew w celach mieszkalnych we wszystkich zakładach karnych i aresztach w kraju. W toku badania, na prośbę RPO, kontrole w tym zakresie przeprowadzali Wojewódzcy Inspektorzy Sanitarni.

W lipcu 2022 r. przedstawiciele Państwowej Inspekcji Sanitarnej skontrolowali jednostki penitencjarne w woj. wielkopolskim. Z uzyskanych wówczas informacji wynikało, że Areszt Śledczy w Poznaniu boryka się ze znacznym problemem pluskiew w celach mieszkalnych. Wskazuje to na zasadność zgłoszeń osadzonych co do pogryzień.

Według informacji PPIS w Poznaniu, w 2021 r. w placówce przeprowadzono 70 dodatkowych zabiegów dezynsekcji w celach osadzonych, a w pierwszej połowie 2022 r. – 47 (z czego 17 w czerwcu 2022 r.). W ocenie PPIS znaczny wpływ na obecność insektów w tej placówce może mieć wielkość i specyfika obiektu, a także duża rotacja osób aresztowanych.

Tymczasem do BRPO stale wpływają skargi osób pozbawionych wolności dotyczące pogryzień i nieskuteczności działań administracji więziennej zmierzających do całkowitego usunięcia pluskiew. Jeden z adwokatów zwrócił uwagę RPO, że pluskwy są obecne nie tylko w celach mieszkalnych, ale również w oddziale szpitalnym Aresztu Śledczego w Poznaniu. Zasugerował, że stałe narażenie na pogryzienia także zdrowych więźniów może być uznane za niewywiązywanie się państwa z obowiązku zapewnienia więźniom humanitarnych warunków odbywania kary. Rzecznik popiera to stanowisko.

Dlatego Zespół ds. Wykonywania Kar BRPO zwrócił się do Dyrektora Aresztu o stanowisko w sprawie i o informację, jakie działania są podejmowane, aby wyeliminować ten nawracający problem.

Odpowiedź płk. Roberta Jóźwiaka, dyrektora okręgowego SW w Poznaniu

W odpowiedzi na pismo sygn. IX.517.1473.2024.AP z dnia 23 września 2024 roku, dotyczące kwestii obecności pluskiew na terenie Aresztu Śledczego w Poznaniu, w tym w oddziale szpitalnym Aresztu Śledczego w Poznaniu, informuję, że Administracja Aresztu Śledczego w Poznaniu podejmuje szereg działań mających na celu przeciwdziałanie oraz wyeliminowanie insektów, jeżeli się pojawią.

Na podstawie zarządzenia nr 27/2010 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z dnia 13 sierpnia 2010 roku w sprawie gospodarowania składnikami majątkowymi, w zakresie obsługi osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych jednostka posiada podpisaną umowę ze specjalistyczną firmą na zabiegi dezynsekcyjne oraz dezynfekcyjne, które regularnie przeprowadzane są na terenie jednostki. Okresowa dezynsekcja minimalizuje problem z pojawieniem się insektów w jednostce. Na podstawie podpisanej umowy, zgodnie z harmonogramem, przeprowadzane są okresowe zabiegi prewencyjne poszczególnych pomieszczeń.

Należy zwrócić uwagę, iż w celu całkowitego zwalczenia problemu insektów, poza przeprowadzanymi zabiegami dezynsekcyjnymi, należy dbać o utrzymanie czystości w celi mieszkalnej. Wielu osadzonych ma problem z przestrzeganiem higieny osobistej. Służba Więzienna zaopatruje osadzonych w środki czystości, zaś ich obowiązkiem zgodnie z treścią art. 116 § 1 pkt 2 kkw jest przestrzeganie higieny i dbanie o stan czystości pomieszczeń, w których przebywają. W chwili zgłoszenia przez osadzonych pogryzienia przez insekty otrzymują oni pomoc medyczną w postaci leków, maści lub kremów, zaś w przypadkach silnej reakcji alergicznej podaje się im iniekcję zgodnie z zaleceniami lekarskimi. Cela, w której pojawiły się insekty poddawana jest stosownemu opryskowi. Doraźne zabiegi dezynsekcyjne w celu skutecznej likwidacji insektów przeprowadzane są metodami dostosowanymi przez wykonującą je firmę do specyfiki zlecenia i nie są zależne od prewencyjnych zabiegów planowanych.

Sytuacja związana z występowaniem insektów w oddziale szpitalnym monitorowana jest na bieżąco przez personel medyczny.

Wskazać również należy, iż do cel mieszkalnych, w których występuje podejrzenie występowania insektów, wydawane są specjalistyczne lepy z wabikiem, które pozwalają na stwierdzenie, czy rzeczywiście w danej celi występuje problem insektów.

Ponadto informuję, że przeprowadzona we wrześniu br. zgodnie z zarządzeniem Prezesa Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 13 września 2024 roku doraźna lustracja nie wykazała uchybień w działaniach Administracji Aresztu Śledczego w Poznaniu w tym zakresie.

Należy podkreślić, iż Administracja Aresztu Śledczego w Poznaniu wykazuje duże zaangażowanie mające na celu przeciwdziałanie oraz wyeliminowanie insektów, jeżeli się pojawią. Prewencyjnie poza okresową dezynsekcją poszczególnych pomieszczeń wynikającą z harmonogramu podpisanej umowy, wykonywane są zabiegi dezynsekcji całych oddziałów mieszkalnych. Ponadto Administracja Aresztu Śledczego w Poznaniu wdrożyła program remontu pomieszczeń mieszkalnych, w których po zakończeniu prac remontowych przeprowadza się dezynsekcję oraz ozonowanie pomieszczeń. Sprzęt kwaterunkowy poddawany jest zabiegowi czyszczenia profili otwartych, a następnie zabezpieczenia wszelkich otworów w profilach metalowych, w celu wyeliminowania insektów.

Administracja Aresztu Śledczego w Poznaniu dostrzegając problem występowania obecności pluskiew w celach mieszkalnych, nie bagatelizuje go, a poprzez szereg podejmowanych działań planowanych i prewencyjnych, próbuje zlikwidować to zjawisko.

IX.517.1473.2024