Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Rolnicy skarżą się na przewlekłość rozpatrywania wniosków o wypłatę pomocy suszowej za rok 2019
• Budzi to niepokój Rzecznika Praw Obywatelskich, zwłaszcza w kontekście zagrożeń suszy w tym roku

Według informacji podawanych przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, na wypłatę tej pomocy za ubiegły rok oczekuje ok. 30-35 tys. gospodarstw, a zatem 10 proc. ogólnej liczby wnioskujących. Rekompensaty wypłacono już ok. 220 tys. wnioskujących.

Rzetelność tych informacji budzi jednak wątpliwości w związku z informacją udostępnioną w kwietniu 2020 r. przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Wynika z nich bowiem, że od chwili uruchomienia pomocy w 2019 r. do Agencji wpłynęło blisko 355 tys. wniosków na kwotę 2,3 mld zł. Podano, że do 21 kwietnia 2020 r. wypłacono jedynie 963 mln zł, a do rozpatrzenia pozostało nadal ponad 215 tys. wniosków.

Wskazuje to na dużo większy niż wynikający z informacji MRiRW odsetek wciąż nierozpoznanych wniosków. Wiele wątpliwości podnoszonych jest także w odniesieniu do wysokości kwoty przeznaczonej na pomoc suszową za rok ubiegły i obecny. Informacje podawane w tym zakresie są niejednoznaczne.

Bardzo istotne w tej sprawie jest określone w art. 61 Konstytucji prawo obywateli do dostępu do informacji publicznej o działalności organów władzy. Jego urzeczywistnienie wymaga, aby informacje o warunkach przyznawania i realizacji pomocy suszowej były podawane w sposób jasny, spójny i rzetelny.

Problemy w funkcjonowaniu programu pomocy budzą  niepokój RPO zwłaszcza  wobec dyskutowanego zagrożenia suszą na dużą skalę w tym roku. A podjęcie odpowiednich, skutecznych działań w zakresie przeciwdziałania skutkom katastrof naturalnych jest obowiązkiem władzy publicznej. Zgodnie bowiem z art. 74 Konstytucji władze prowadzą politykę zapewniającą bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu i przyszłym pokoleniom.

RPO poprosił ministra rolnictwa i rozwoju wsi Jana Krzysztofa Ardanowskiego o precyzyjne dane, ilu rolników otrzymało pomoc po suszy w 2019 r. wraz z podaniem sumy wypłaconych kwot i średnich danych przypadających na gospodarstwo. Chce też wiedzieć, ilu rolników jeszcze czeka na rozpatrzenie wniosków i wypłatę rekompensaty za ubiegły rok. Poprosił także o wyjaśnienia co do przyczyn przewlekłości w rozpatrywaniu wniosków i o wskazanie kryteriów, na których podstawie szacuje się poniesione w wyniku suszy straty. Pyta ponadto,  jaka jest ogólna kwota na wypłatę pomocy za rok 2019 oraz jaka jest planowana w tym roku. 

AKTUALIZACJA: Odpowiedź Ministerstwa

W odpowiedzi na pismo RPO ministerstwo poinformowało, że w związku z ubiegłoroczną suszą, zgodnie z danymi Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji na dzień 29 maja 2020 r., pomoc w formie dotacji została wypłacona 261.746 beneficjentom na kwotę 1.239,6 mln zł, w tym 35.739 beneficjentom zostały wypłacone zaliczki na kwotę 89,35 mln zł.

Na rozpatrzenie wniosków i wypłatę pomocy w wysokości ok. 1.054,97 mln zł oczekuje 126.407 producentów rolnych, w tym 35.739 producentów rolnych, którzy otrzymali zaliczki. Nie ma natomiast możliwości określenia jaką liczbę beneficjentów pomocy stanowią małe gospodarstwa rolne, gdyż nie jest to kryterium przyznawania pomocy.

Resort poinformował także, że w bieżącym roku na wypłatę ww. pomocy przeznaczone zostały środki w wysokości:

• 253.098 tys.zł, przekazane Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa na podstawie ustawy z dnia 13 lutego 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2020 r.,
• 280.000 tys zł, pozyskane w wyniku zmiany przeznaczenia części rezerwy celowej zaplanowanej w ustawie budżetowej na 2020 r. w poz. 7 - 110.000 tys. zł oraz poz. 61 - 100.000 tys. zł, a także uruchomieniu środków z rezerwy celowej poz. 4 w wysokości 70.000 tys.zł.

VII.7202.7.2020