Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Pracownik lotniska na Okęciu miał znieważyć obywateli Indii, w tym osobę z niepełnosprawnością na wózku, kierując do nich dyskryminujące określenia i grozić użyciem przemocy
• Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Adam Krzywoń prosi o informacje w tej sprawie prezesa Zarządu Polskich Portów Lotniczych S.A. Łukasza Chaberskiego
• AKTUALIZACJA 16.07.2025: Skarga nie zasługiwała na uwzględnienie: była nieuzasadniona, a ustalony stan faktyczny wskazuje na odmienny przebieg asysty względem podnoszonego w skardze - odpisały Polskie Porty Lotnicze. Analiza zgłoszenia, zabezpieczony materiał dowodowy, w tym ponowna analiza sprawy, przeczą twierdzeniom skarżącego.

RPO prowadzi postępowanie wyjaśniające w sprawie incydentu z 1 czerwca 2025 r., gdy jeden z pracowników Portu Lotniczego im. Fryderyka Chopina w Warszawie miał znieważyć grupę pasażerów – obywateli Indii, kierując do nich dyskryminujące określenia oraz formułować groźby użycia wobec nich przemocy.

Zgodnie z przekazanymi RPO informacjami, jedna z cudzoziemek – osoba z niepełnosprawnością – korzystała z wózka, wobec czego lotnisko wyznaczyło pracownika, który miał pomóc jej w dostaniu się na pokład samolotu do Dehli.  Pracownik ten miał kierować do tych cudzoziemców zniewagi o charakterze rasistowskim, wypowiadać się negatywnie o ich kraju oraz grozić przemocą fizyczną. 

Według wiedzy Rzecznika jeden z cudzoziemców dotkniętych tym zdarzeniem miał 3 czerwca 2025 r. skierować do władz lotniska skargę opisującą incydent.

ZRPO Adam Krzywoń zwraca się do Prezesa PPL o odniesienie się do tych okoliczności oraz poinformowanie o ustaleniach i decyzjach podjętych w ich wyniku. Prosi także o informację  o przebiegu i stanie postępowania w sprawie ze skargi cudzoziemca.

Odpowiedź Klaudiusza Kotta, dyrektora Biura Sprzedaży Polskich Portów Lotniczych

Sprawa jest znana w PPL S.A. i była dwukrotnie rozpoznana; korespondencja skarżącego była natomiast podejmowana kilkukrotnie i za każdym razem udzielano stosownych wyjaśnień i informacji.

Skarga nie zasługiwała na uwzględnienie; była nieuzasadniona, zaś ustalony stan faktyczny wskazuje nawet na odmienny przebieg asysty względem podnoszonego w skardze. Analiza zgłoszenia, zabezpieczony materiał dowodowy, w tym ponowna analiza sprawy, przeczą twierdzeniom skarżącego.

Sprawa została wnikliwie zbadana przez obszar nadzorujący wykonanie umowy o obsługę PRM z podwykonawcą świadczącym wskazaną obsługę na rzecz zlecającej PPL S.A. Stan faktyczny  został ustalony na podstawie oświadczeń asystenta PRM bezpośrednio wskazanego przez Zgłaszającego, jego przełożonej wezwanej na miejsce świadczenia obsługi, nagrań z monitoringu wizyjnego w porcie lotniczym (bez dźwięku) z trasy przejścia asystenta PRM w trakcie świadczenia obsługi na rzecz żony Zgłaszającego, tudzież dokumentacji.

Po analizie zgromadzonego materiału dowodowego ustalono, że nie doszło do nieprawidłowości w samym procesie obsługi PRM. Zapis monitoringu wskazuje wyraźnie, że asystent zasłania kobietę na wózku inwalidzkim z dzieckiem na rękach przed zamykającymi się drzwiami windy swoim ramieniem, a nie - jak wskazał  skarżący w swoim zgłoszeniu - wpycha jego żonę trzymającą dziecko celowo w zamykające się drzwi windy.

Ponadto przeanalizowany materiał z monitoringu wskazuje na zachowanie Pana (...) względem asystenta, które może być interpretowane jako agresywne lub pełne pretensji z wyraźną żywiołową, a nadmierną gestykulacją.

Zgodnie z treścią oświadczenia asystenta PRM, Pan (...) w trakcie realizacji asysty PRM jego żony wielokrotnie zwracał się do asystenta w sposób lekceważący, wydawał rozkazy, składał niejednoznaczne propozycje.

Po kontroli paszportowej pojawił się zarzut rasistowskiego komentarza ze strony asystenta, któremu on zaprzecza twierdząc, że ze względu na sposób traktowania go przez Zgłaszającego starał się ograniczyć werbalną komunikację do niezbędnego minimum, skupiając się na czynności obsługowych.

Ze względu na eskalację agresji Pana (....), wzmożoną gestykulację, lekceważące komentarze, a nawet groźby, asystent zdecydował się wezwać funkcjonariuszy Straży Ochrony Lotniska oraz przełożonego. Pojawienie się funkcjonariuszy SOL oraz przełożonego asystenta PRM spowodowało natychmiastową deeskalację w zachowaniu względem asystenta.

Ważąc ustalony stan faktyczny, Panu (...) 9 czerwca br. udzielono odpowiedź o niezasadności Jego skargi (wraz z uzasadnieniem).

Dostrzec trzeba, iż Pan (....) w całej sprawie nie przedstawił żadnych dowodów przeciwważnych, całość sprawy opierając wyłącznie na swoich twierdzeniach i multiplikowanych pismach.

Jak wskazano wyżej, Pan (...) wymienił liczną korespondencję z PPL S.A. w niniejszej sprawie, twierdząc że ma niepodważalne dowody na potwierdzenie rasistowskich komentarzy asystenta, których jednak nie raczył przedstawić. Następnie uzyskując kolejne odpowiedzi nie spełniające jego oczekiwań, ubliżył osobie koordynującej jego sprawę, uznając ją za analfabetę i głupią (...) kwestionował jej umiejętność rozumienia języka angielskiego. Następnie wskazał, iż oczekuje rozwiązania sprawy przez urzędnika wyższego szczebla ale narodowości innej niż polska, sugerując, że osoby zajmujące się sprawą dotychczas ze względu na swoje pochodzenie (tu: polskie) nie są w stanie zrozumieć zarówno treści skargi wniesionej w języku angielskim, jak również obiektywnie jej rozpoznać. Inne komentarze o charakterze podobnie ksenofobicznym, bądź obraźliwym w korespondencji Pana (....) zostały zamieszczone kilkukrotnie.

Całość dotychczasowej korespondencji ze Zgłaszającym, zgodnie z żądaniem Rzecznika Praw Obywatelskich, zostaje załączona do niniejszej korespondencji jako wydruk ciągłości korespondencji elektronicznej w celu oceny zgodnie z Jego uprawnieniami ustawowymi. (...) Skarżący został poinformowany o możliwości odwołania od rozstrzygnięcia w drodze skargi do Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego.

Reasumując, proszę aby Rzecznik uwzględnił, że sprawa była wielokrotnie podejmowana i pieczołowicie rozpoznana przez PPL S.A. Nie naruszono żadnych praw przysługujących Panu (....), ani jego żonie będącej faktyczną beneficjentką obsługi PRM. Poinformowano o trybie odwoławczym.

Materiał wizyjny (CCTV) został zabezpieczony na okres 36 miesięcy (...). Będzie on udostępniony na żądanie sądu, jeżeli Zgłaszający zdecyduje się dochodzić swoich praw w sądowym postępowaniu cywilnoprawnym. Analogicznie, sprawę tę może zbadać też w trybie administracyjnym Prezes ULC stosownie do art. 15 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1107/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie praw osób niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej sprawności ruchowej podróżujących droga lotnicza (skarga szczególna, jaką jest skarga na obsługę PRM).

Uprzejmie informuję również, że Zgłaszający w korespondencji z dnia 23 czerwca br. został poinformowany o niepodejmowaniu jego kolejnych zgłoszeń w tej samej sprawie bez przedstawienia nowych dowodów lub okoliczności mogących wskazywać na zasadność ponownego podjęcia sprawy. (...)

XI.815.33.2025