Biuletyn Informacji Publicznej RPO

- Kościół katolicki odważniej reaguje na przejawy pedofilii, przedstawia oficjalne stanowiska, wprowadzono też procedury postępowania w takich przypadkach. Na dzisiejszej konferencji jest także jezuita o. Adam Żak, którego Konferencja Episkopatu Polski powołała koordynatora ds. ochrony dzieci i młodzieży. To pokazuje, że jest wola do rozmowy o tych trudnych tematach – zauważył rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar podczas Konferencji na rzecz Przeciwdziałania Pedofilii w Kościele „Przerwać milczenie”. Organizatorem wydarzenia jest Fundacja „Nie lękajcie się".

Rzecznik wskazywał, że ryzyko wykorzystywania dzieci i młodzieży występuje we wszystkich tych instytucjach i grupach, w których dorośli mają kontakt z małoletnimi m.in. w związkach sportowych, czy harcerstwie. Redaktor Agata Diduszko-Zyglewska zaznaczyła jednak, że zjawisko pedofilii w Kościele jest szczególnie krzywdzące, ponieważ sprawcy nie trafiają do więzienia, ale zostają często ukarani np. przeniesieniem do innej parafii. Podkreślała, że polski Kościół wciąż nie wypracował odpowiedniej strategii w tym zakresie.

Adam Bodnar zwrócił uwagę, że pozytywnie należy ocenić zmianę przepisów, która wprowadziła prawny obowiązek zgłaszania do organów ścigania przypadków wykorzystania seksualnego małoletnich. Podkreślił również, że świadomość społeczna dotycząca zjawiska pedofilii jest coraz większa, jednak w jego opinii jeszcze wiele pozostaje do zrobienia.

Kluczową rolę odgrywa odpowiednia profilaktyka. Chodzi m.in. o to, by w instytucjach, w których dorośli pracują z dziećmi szczególną uwagę przykładać weryfikacji kadr, przeprowadzać szkolenia i kłaść nacisk na budowanie dobrych relacji z rodzicami. Ważne jest, aby były to powszechne praktyki, którymi tego typu instytucje mogłyby się wymieniać. – Nie możemy się jednak skupiać tylko na przyszłych oddziaływaniach. Nie można pod hasłem patrzenia w przyszłość skrywać tego, do czego już doszło – podkreślał Adam Bodnar. Dlatego zdaniem RPO niezwykle ważne jest poszanowanie godności ofiar oraz przyjęcie zasad sprawiedliwości proceduralnej. Chodzi o to, by w trakcie trwającego postępowania ofiara czuła, że jej godność jest respektowana. – Nie może być miejsca na wtórną wiktymizację, na naruszenie godności ofiar – podkreślał rzecznik.

Adam Bodnar wskazywał także na to, jak duże znaczenie przy tego typu przestępstwach odgrywa czas. W wielu przypadkach ofiary pedofilii decydują się mówić o tym co je spotkało dopiero po kilku czy nawet kilkunastu latach od samego zdarzenia. Pod względem prawnym może to skutkować przedawnieniem niektórych spraw. – Ale pamiętajmy, że z punktu widzenia uczuć i ludzkiej duszy te krzywdy się nie przedawniają – mówił rzecznik praw obywatelskich.

Zdaniem RPO wyzwaniem, które stoi przed całym społeczeństwem jest podjęcie dialogu, opartego na szacunku dla każdej ze stron i budowanie atmosfery porozumienia. – Należy dążyć do tego, by maksymalnie wiele środowisk mówiło o problemie pedofilii, ale nie na zasadzie krzyku, tylko podejmowania dialogu. To będzie dobre zarówno dla ofiar, jak i instytucji, których ten problem może dotyczyć – zaznaczył Adam Bodnar.

Międzynarodowa Konferencja na rzecz Przeciwdziałania Pedofilii w Kościele potrwa do 18 listopada. Uczestnicy będą rozmawiać o tym, jak skutecznie chronić dzieci, jak rozpoznawać symptomy molestowania, jak wzmocnić społeczne wsparcie dla ofiar, jak przeciwdziałać bezkarności sprawców, jaka jest rola polityków w uregulowaniu relacji między państwem a Kościołem w sprawie odpowiedzialności sprawców i instytucji.