Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek wziął udział w VII edycji ogólnopolskiej konferencji naukowej „Od stereotypów do nienawiści. Hejt w perspektywie interdyscyplinarnej”, która odbyła się 1 grudnia 2023 r. w Gorzowie Wielkopolskim. Rzecznik spotkał się również z lubuskimi adwokatami.

Głównym tematem wydarzenia było zjawisko tzw. hejtu, a jego celem stworzenie przestrzeni do wymiany poglądów i dobrych praktyk w zakresie budowania inkluzywnego społeczeństwa i zwalczania przejawów nietolerancji i dyskryminacji, zwłaszcza w przestrzeni publicznej. Uczestnicy konferencji starali się również wypracować rekomendacje w tym zakresie adresowane w szczególności do organów władzy publicznej, instytucji sektora edukacji, mediów oraz pracodawców.

Wykład otwierający konferencję wygłosił RPO Marcin Wiącek. Mówił w nim o wyzwaniach w przeciwdziałaniu przemocy motywowanej uprzedzeniami z perspektywy krajowego organu ochrony praw człowieka. RPO poprowadził też panel nt. „Władza a mowa nienawiści: dobre praktyki w budowaniu inkluzywnego społeczeństwa”.

W swoim wystąpieniu Rzecznik mówił o tym, jak zwalczać przemoc motywowaną uprzedzeniami. Podkreślił, że walka z mową nienawiści jest obowiązkiem państwa.

- Jest to przykład dotkliwego naruszenia godności człowieka i zakazu dyskryminacji. Państwo ma obowiązek zapewnienia adekwatnych środków w obszarze prawa karnego i cywilnego - tłumaczył i zwrócił uwagę, że w obecnym kodeksie karnym ochrona przed mową nienawiści jest niewystarczająca.

- Dobrym pomysłem byłoby wprowadzenie nowej kategorii przestępstwa tj. „przestępstwa z nienawiści” – na wzór dzisiaj obowiązującego „występku o charakterze chuligańskim”. Państwo powinno mieć odpowiednie instrumenty, aby we właściwy sposób potępić każde przestępstwo, które zostało popełnione z motywów odwołujących się do nienawiści - mówił Rzecznik.

Wskazał, że przestępstwem z nienawiści powinno być również takie przestępstwo, w którym celem i motywem sprawcy było wyrażenie wrogości wobec grup społecznych wyróżnionych ze względu na takie cechy jak niepełnosprawność, wiek, ubóstwo, orientacja seksualna i tożsamość płciowa.

Marcin Wiącek mówił też, że zmiany powinny również nastąpić w obszarze prawa i postępowania cywilnego.

- Bardzo dobrym pomysłem jest instytucja tzw. ślepego pozwu, pozwalająca dochodzić ochrony dóbr osobistych naruszonych przez anonimową osobę w Internecie - mówił Rzecznik i wyjaśnił, że wówczas to sąd, a nie poszkodowany, jest zobowiązany do poszukiwania osoby będącej sprawcą naruszenia prawa.

W konferencji wzięła udział również Aleksandra Szczerba z Zespołu ds. Równego Traktowania w BRPO. W panelu poświęconym działaniom na rzecz równości i niedyskryminacji przedstawiła referat pt. „Władza państwowa wobec obowiązku wprowadzenia ochrony przed przemocą wobec kobiet ze względu na płeć. Analiza równościowa”.

Uczestnicy konferencji debatowali także m.in. na temat tego czy dyskryminacja, mowa nienawiści, przemoc to kwestia prawna, problem społeczny czy fenomen medialny, a także o działaniach podejmowanych przez społeczeństwo obywatelskie przeciwko dyskryminacji i nienawiści.

VII Ogólnopolska Konferencja Naukowa "Od stereotypów do nienawiści. Hejt w perspektywie interdyscyplinarnej" odbyła się pod honorowym patronatem Rzecznika Praw Obywatelskich.

Wydarzenie zorganizowali: Katedra Prawa i Integracji Europejskiej Wydziału Administracji i Bezpieczeństwa Narodowego Akademii im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim, Katedra Studiów Regionalnych i Europejskich Wydziału Humanistycznego Politechniki Koszalińskiej, Okręgowa Rada Adwokacka w Zielonej Górze oraz Regionalny Ośrodek Debaty Międzynarodowej w Gorzowie Wielkopolskim.

Spotkanie z lubuskimi adwokatami

W trakcie wizyty w Gorzowie Wielkopolskim RPO Marcin Wiącek, na zaproszenie Okręgowej Rady Adwokackiej w Zielonej Górze, która współorganizowała konferencję, spotkał się również z lubuskimi adwokatami. W trakcie spotkania wygłosił wykład, po którym odbyła się dyskusja.