Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Rekordowy pod względem liczby wniosków złożonych do Biura RPO - było ich ponad 74 tysiące. Wśród przyczyn tego stanu jest stan epidemii oraz związane z nim zakłócenie życia publicznego w Polsce
• Czas istotnej zmiany, ponieważ urząd Rzecznika Praw Obywatelskich objął Marcin Wiącek 

- taki był rok 2021 w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich.

Informacja roczna stanowi całościową diagnozę stanu państwa z punktu widzenia respektowania praw konstytucyjnych obywateli. Zawiera podstawowe informacje o działaniach RPO, jak również przedstawia mapę problemów pojawiających się w całym obszarze państwowości.

W informacji są szczegółowo omówione między innymi:

• Wyzwania, problemy i postępy związane z przestrzeganiem poszczególnych praw gwarantowanych w Konstytucji RP;
• Rezultaty działań w zakresie szczególnych zadań Rzecznika Praw Obywatelskich, takich jak Krajowy Mechanizm Prewencji Tortur czy niezależnego organu ds. równości;
• Omówienie mechanizmów i metod działania RPO: działalności edukacyjnej, współpracy międzynarodowej, udziału RPO w postepowaniach przed trybunałami międzynarodowymi i innych.

Publikacja informacji rocznej przez RPO stanowi wykonanie art. 212 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 19 ust. 1 ustawy o Rzeczniku Praw Obywatelskich, które przewidują, że Rzecznik corocznie informuje Sejm i Senat o swojej działalności oraz o stanie przestrzegania wolności i praw człowieka i obywatela, a także art. 19 ust. 2 ustawy o Rzeczniku Praw Obywatelskich, który przewiduje podanie informacji do wiadomości publicznej.

Wpływ spraw kierowanych do Rzecznika Praw Obywatelskich wciąż utrzymywał się na bardzo wysokim poziomie i był najwyższy w historii jego działalności, wpłynęło bowiem 74 279 wniosków. Wśród przyczyn tego stanu jest stan epidemii oraz związane z nim zakłócenie życia publicznego w Polsce.

Znaczący wzrost liczby spraw kierowanych do Rzecznika zarówno w roku 2020 jak i 2021 (w obu latach o ponad 20% większy niż w 2019 r.) nie został powiązany ze stosownym zwiększeniem budżetu. Dopiero w roku budżetowym 2022 RPO otrzymał zwiększone środki budżetowe, które obejmują finansowanie 9 nowych etatów w związku z uzyskaniem kompetencji do wnoszenia skarg nadzwyczajnych - co jednak w dalszym ciągu jest niewystarczające w stosunku do występujących w tym zakresie potrzeb.

Rok sprawozdawczy był rokiem wyjątkowym w działalności Biura Rzecznika Praw Obywatelskich również z tego powodu, że w tym czasie jego pracami kierowały aż 3 osoby. Związane to było z przedłużającą się zmianą kadencji i wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, uznającym za niekonstytucyjne pełnienie obowiązków przez dotychczasowego Rzecznika do czasu powołania jego następcy.