Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Czy prawo skutecznie nam pomaga w sporach z silniejszymi partnerami?

Straciliśmy oszczędności w instytucji finansowej? Wadliwie zrobiony produkt wyrządził nam szkodę? Wiemy, że wiele osób znalazło się w podobnej sytuacji, więc zamiast samemu iść do sądu moglibyśmy to zrobić wspólnie? Pomagać w takich sytuacjach miała instytucja pozwu zbiorowego. Po pięciu latach od wejścia przepisów w życie widać jednak, że nie działają one dobrze: większość pozwów zbiorowych jest oddalana bez merytorycznego rozpatrzenia z powodu uchybień formalnych w pozwach. Czy zatem prawa nie należy poprawić? – pyta Rzecznik Praw Obywatelskich.

Pozew zbiorowy został wprowadzony Ustawą o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (z dnia 17 grudnia 2009 r.). Przepisy weszły w życie w 6 miesięcy od ogłoszenia, 19 lipca 2010 r. i miały ułatwić  ludziom dostęp do sądu. Jeśli co najmniej 10 osób złoży wspólnie pozew, a roszczenia zostaną ujednolicone, to wszystkie te osoby może reprezentować przed sądem jeden pełnomocnik, a sama opłata sądowa jest niższa (przy pozwie indywidualnym wynosiłaby 5 proc. wartości roszczeń – a tu – 2 proc.).

W ciągu pięciu lat  obywatele złożyli około 170 pozwów grupowych. Ale – jak wynika z danych Ministerstwa Sprawiedliwości – choć wiele spraw jest w toku, to większość została zakończona bez merytorycznej oceny. Powodem są sformalizowane i rygorystyczne przesłanki dopuszczalności pozwu grupowego. Żadna ze spraw przeciwko dużym instytucjom finansowym, np. bankom, nie doczekała się pozytywnego rozstrzygnięcia dla wnoszących pozwy zbiorowe.
Dlatego Rzecznik Praw Obywatelskich zapytał Ministra Rozwoju, czy nie widzi potrzeby zmiany przepisów, tak by obywatele mogli korzystać ze stworzonego dla nich narzędzia

• W roku 2010 złożonych zostało 11 pozwów, 6 zostało zwróconych lub odrzuconych
• W roku 2011 złożonych zostało 26 pozwów, 14 zostało zwróconych lub odrzuconych
• W roku 2012 złożonych zostało 36 pozwów, 13 zostało zwróconych lub odrzuconych
• W roku 2013 złożonych zostało 26 pozwów, 13 zostało zwróconych lub odrzuconych
• W roku 2014 złożonych zostało 41,5 pozwu, 20 zostało zwróconych lub odrzuconych
• W roku 2015 złożonych zostało 31,5 pozwu, 6 zostało zwróconych lub odrzuconych

Suma pozwów złożonych: 172. Pozwy zwrócone lub odrzucone: 76

Szczegóły na: http://rpo.gov.pl/content/do-mr-ws-pozwow-zbiorowych