Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Wybrani 8 października 2015 r. przez Sejm do Trybunału Konstytucyjnego Andrzej Jakubecki i Krzysztof Ślebzak złożyli skargi przeciwko Polsce do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w związku z niemożnością objęcia swych urzędów 
• W świetle prawa osoba wybrana do TK na podstawie art. 194 ust. 1 Konstytucji RP staje się sędzią TK w rozumieniu konstytucyjnym w dniu wyboru
• Rzecznik Praw Obywatelskich pyta Ministra Spraw Zagranicznych, czy rząd podziela zarzuty skarg, a jeśli tak, to czy rozważa działania służące naprawieniu wobec skarżących skutków naruszenia art. 6 i art. 13 europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności
• AKTULIZACJA 21.11.2024: MSZ przesłało pismo w tej sprawie Ministrowi Sprawiedliwości, który jest przewodniczącym Międzyresortowego Zespołu ds. przywracania praworządności oraz porządku konstytucyjnego (w załączniku)

Podczas spotkania 5 listopada 2024 r. w Biurze RPO profesorowie Andrzej Jakubecki i Krzysztof Ślebzak poinformowali o złożeniu skarg do ETPC (skargi 22520/24 i 38940/23). Ich głównym zarzutem jest naruszenie prawa do sądu i prawa do skutecznego środka odwoławczego (art. 6 i art. 13 EKPC). Wiąże się to z brakiem możliwości sądowego domagania się złożenia ślubowania sędziowskiego w obecności Prezydenta RP i brakiem możliwości sądowego ustalenia istnienia stosunku służbowego sędziego TK. Skarżący podnoszą także brak środka prawnego, który pozwalałby na wyegzekwowanie od Prezydenta RP obowiązku odebrania ślubowania.

W świetle prawa osoba wybrana przez Sejm do TK na podstawie art. 194 ust. 1 Konstytucji RP staje się sędzią TK w rozumieniu konstytucyjnym w dniu wyboru. Ślubowanie jest zaś warunkiem objęcia urzędu i nawiązania sędziowskiego stosunku służbowego, a także upoważnia do udziału w czynnościach orzeczniczych.

Tym samym osoby wybrane do TK przez Sejm 8 października 2015 r. - Roman Hauser, Andrzej Jakubecki i Krzysztof Ślebzak - stały się w rozumieniu konstytucyjnym sędziami TK. Datę objęcia przez nich urzędu - 7 listopada 2015 r. - określały uchwały Sejmu o ich wyborze. Brak ślubowania przed Prezydentem RP uniemożliwił im objęcie w tym dniu urzędu sędziowskiego i korzystanie ze stosunku służbowego. Brak środka prawnego umożliwiającego żądanie sądowej ochrony prawa do objęcia urzędu i nawiązania stosunku służbowego może potwierdzać zasadność skarg sędziów Andrzeja Jakubeckiego i Krzysztofa Ślebzaka.

W świetle EKPC i ustalonej praktyki, państwo, przeciw któremu toczy się postępowanie, może - również na etapie poprzedzającym formalną notyfikację skargi - podjąć wobec skarżących działania służące naprawieniu skutków naruszenia Konwencji.

Dlatego Marcin Wiącek pyta ministra Radosława Sikorskiego, czy rząd podziela zarzuty skarg, a jeśli tak, to czy rozważane jest podjęcie działań służących naprawieniu wobec skarżących skutków naruszenia art. 6 i art. 13 EKPC.

VII.510.50.2024